TopSpeed Retro Car Sunday – The Porsche Hyper 3, Chapter : 959
Η ιστορια της γεννησης της 959
Η αρχικη ιδεα για την 959 (η αρχικη της ονομασια ηταν Gruppe B), ηρθε το 1981, οταν ειχε γινει η αλλαγη στη διοικηση της Porsche, με τον Peter Schutz να εχει αναλαβει τα ηνια της εταιρειας. Ο τοτε chief engineer της εταιρειας, Helmuth Bott, πλησιασε τον Schutz, προτεινοντας του να δημιουργησουν μια νεα 911, η καλυτερα, μια νεα Porsche. Ο Bott γνωριζε πως η Porsche χρειαζοταν ενα sports car στο οποιο θα μπορουν να συνεχισουν να βασιζονται για αρκετα χρονια. Εχοντας τη περιεργεια να δουν μεχρι που φτανουν οι δυνατοτητες της 911, ο Bott προτεινε στο Schutz να γινουν δοκιμες για την εξελιξη ενος συστηματος τετρακινησης, με το Schutz να ειναι συμφωνος και να δινει το πρασινο φως για το project. Ο Bott γνωριζε επισης πολυ καλα, πως η συμμετοχη σε καποιο αγωνιστικο θεσμο, μπορει να βοηθησει σε μεγαλο βαθμο την επιταχυνση της εξελιξης ενος νεου μοντελου. Θεωρησε λοιπον, πως ο θεσμος Group B, θα ηταν η ιδανικη \”αρενα δοκιμων\” για το νεο συστημα τετρακινησης. Ετσι, στραφηκε ξανα στο Schutz, ζητωντας του την αδεια να συμμετασχουν στο θεσμο. ο οποιος και συμφωνησε με τη προταση του Bott.
Η καρδια της 959, ειναι ενας sequential twin-turbo flat-six κινητηρας, με χωρητικοτητα 2,9 λιτρα. Ο κινητηρας της 959 φερει, 4 βαλβιδες/κυλινδρο, συστημα ψεκασμου καυσιμου Bosch Motronic 2.1, αεροψυκτους κυλινδρους και υδροψυκτες κεφαλες. Βασιζεται σε μεγαλο βαθμο στους αγωνιστικους κινητηρες των 956 και 962 αγωνιστικων. Η αποδοση τους ειναι 450 ιπποι και 500Nm ροπης. Ο κινητηρας της 959, ειναι συνδεδεμενος με ενα ξεχωριστο, μηχανικο κιβωτιο 5+1 σχεσεων, οπου περαν των 5 κανονικων ταχυτητων, υπαρχει και 1 αργη, η οποια βρισκεται στη θεση της 1ης και φερει το γραμμα \”G\” για το Gelende, που σημαινει Εκτος δρομου στα γερμανικα. Η sequential τοποθετησει των 2 turbo (ενα μικροτερο και ενα μεγαλυτερο), δινει στην 959 μια πιο γραμμικη αποδοση, απο οτι η κλασσικη χρηση 2 turbo ιδιου μεγεθους που εχουν μεγαλο lag, οπως πχ στην F40. Ετσι, η 959 επιταχυνει απο πολυ χαμηλα, με μεγαλη γραμμικοτητα.
Προκειμενου να δημιουργησει ενα ακαμπτο αλλα ταυτοχρονα ελαφρυ πλαισιο για την 959, η Porsche χρησιμοποιησε αλουμινιο (στο πλαισιο και σε καποια panel) και Kevlar (στα υπολοιπα panel), ενω στο πατωμα αντι για μεταλλο, χρησιμοποιησε το υλικο Nomex.
Η Porsche εδωσε επισης μεγαλη εμφαση στην εξελιξη της αεροδυναμικης του αυτοκινητου, προσδιδοντας της μεγαλη σταθεροτητα με μικρη αεροδυναμικη αντισταση. Σημαντικο ρολο στις 959 δρομου, ειναι η ενεργη αναρτηση, η οποια εχει 3 ρυθμισεις ως προς τη σκληροτητα της και 3 ως προς το υψος της, με το αυτοκινητο να χαμηλωνει πληρως μετα τα 180 χιλιομετρα/ωρα, μειωνοντας την ανοση που προκαλειται απο τη συγκεντρωση αερα στους θολους αλλα και κατω απο το αυτοκινητο. Η 959 εχει εναν εντυπωσιακο για την εποχη της, αεροδυναμικο συντελεστη, της ταξη του 0.31 στη κλιμακα Cd.
H 959 ηταν επισης και η πρωτη Porsche με συστημα τετρακινησης, το Porsche Steuer Kupplung (PSK). Προκεται για ενα συστημα μεταβλητης τετρακινησης, το οποιο αναλογα τη ρυθμιση που εχει επιλεξει ο οδηγος (Dry, Wet, Snow η 4-Wheel Drive) κατανεμει αναλογα τη δυναμη μεταξυ του εμπρος και του πισω αξονα. Για παραδειγμα, κατα την εντονη επιταχυνση, εστελνε μεχρι και το 80% της ισχυος στο πισω αξονα, ο οποιος αξιοποιουσε τη προσφυση απο την οπισθια τοποθετηση του κινητηρα, εχοντας το καλυτερο πατημα στο δρομο. Στο πινακα οργανων της μαλιστα, η 959 εχει 2 δεικτες, που υποδεικνυουν το ποσοστο της ισχυος που πηγαινει στο πισω αξονα και το ποσοστο κατανομης της ισχυος μπρος-πισω.
Η παραγωγη της 959, γινοταν στο εργοστασιο της Karosserie Baur και οχι στο εργοστασιο της Porsche στο Zuffenhausen. Η Karosserie Baur εκανε επισης και ολη τη παραγωγη, συναρμογη και τοποθετηση του εσωτερικου, με τους μηχανικους της Porsche να κανουν το τελικο ελεγχο αφοτου ειχε ολοκληρωθει το αυτοκινητο.
Στο Σαλονι Αυτοκινητου της Φρανκφουρτης του 1983, η Porsche παρουσιασε στις 10 Οκτωβριου, το πρωτοτυπο με την ονομασια Gruppe B. Η τελικες πινελιες ειχαν μπει τα ξημερωματα της ιδιας μερας, στο stand της Porsche στην εκθεση. Μετα απο τα πρωτα δυο πρωτοτυπα, το τριτο με την ονομασια \”F3\”, εφερε τη τελικη οψη και ηταν αυτο που χρησιμοποιηθηκε και στα crash test.
Η εκδοσεις παραγωγης \”Komfort\” και \”Sport\”, παρουσιαστηκαν στο Σαλονι Αυτοκινητου της Φρανκφουρτης του 1985, με τιμη εκκινησης τα 431.550 Μαρκα (σημερινη αξια 388.240€). H παραγωγη της ωστοσο, με καποιες εντονες καθυστερησεις, ξεκινησε το 1987 και ολοκληρωθηκε το 1988, με τη Porsche να εχει παραγει 292 αυτοκινητα. Επιπλεον υπαρχουν 37 πρωτοτυπα και pre-production αυτοκινητα, με το συνολικο αριθμο να ανερχεται στα 337.
Το 1993 ωστοσο, η Porsche κατασκευασε αλλες 6 959 (ολες σε spec \”Komfort\”) απο ανταλλακτικα που ειχε. Τα συγκεκριμενα αυτοκινητα φερουν και μια διαφορα στην αναρτηση σε σχεση με ολες τις προηγουμενες 959, ως προς το οτι η δικη τους ειναι ενεργα μεταβαλλομενη αναλογα τη ταχυτητα. 3 ειναι ασημι και 3 κοκκινες, με τοτε τιμη 747.500 Μαρκα (σημερινη αξια 1.220.000€). Προφανως, οι συγκεκριμενες 959 ειναι οι πλεον περιζητητες, με τη τιμη τους να ειναι τουλαχιστον διπλασια απο τις υπολοιπες. Και τα 6 αυτοκινητα, αφοτου οδηγηθηκαν απο καποια κορυφαια στελεχη της εταιρειας, πουληθηκαν αθορυβα σε πολυ εκλεκτους πελατες και συλλεκτες της Porsche.
Επιδοσεις
Αποτελεσματα μετρησεων για την 959 \”Sport\” (με 450 ιππους) :
- 0–97 km/h (60 mph): 3.6 seconds
- 0–161 km/h (100 mph): 8.2 seconds
- 0–100 km/h (62 mph): 3.7 seconds
- 0–120 km/h (74.6 mph): 5.1 seconds
- 0–140 km/h (87.0 mph): 6.3 seconds
- 0–160 km/h (99.4 mph): 7.9 seconds
- 0–180 km/h (111.8 mph): 9.6 seconds
- 0–200 km/h (124.3 mph): 11.4 seconds
- 0–400 m ( 1⁄4 mile): 11.8 seconds at 202 km/h (126 mph)
- Standing kilometre: 21.6 seconds at 245 km/h (152.2 mph)
- Top Speed: 319 km/h (198 mph)
Αποτελεσματα μετρησεων για την 959 \”Komfort\” (με 450 ιππους) :
- 0–48 km/h (30 mph): 1.5 seconds
- 0–64 km/h (40 mph): 2.2 seconds
- 0–80 km/h (50 mph): 2.9 seconds
- 0–97 km/h (60 mph): 3.6 seconds
- 0–113 km/h (70 mph): 4.8 seconds
- 0–129 km/h (80 mph): 5.8 seconds
- 0–145 km/h (90 mph): 7.1 seconds
- 0–161 km/h (100 mph): 8.8 seconds
- 0–177 km/h (110 mph): 10.4 seconds
- 0–193 km/h (120 mph): 12.4 seconds
- 0–209 km/h (130 mph): 15.9 seconds
- 0–225 km/h (140 mph): 19.2 seconds
- 0–241 km/h (150 mph): 22.5 seconds
- 48 km/h (30 mph)-80 km/h (50 mph): 11.9 seconds, using 6th gear (~1,786 rpm)
- 80 km/h (50 mph)-113 km/h (70 mph): 8.8 seconds, using 6th gear
- Standing 1⁄4 mile (402 m): 12.0 seconds at 187 km/h (116 mph)
- Braking 113–0 km/h (70–0 mph): 166 ft (50 m)
- Top speed: 317 km/h (197 mph)
Η Porsche παρειχε και ως εξτρα, ενα πακετο που ανεβαζε την ισχυ στους 530 ιππους και τη τελικη ταχυτητα στα 340 χιλιομετρα/ωρα.
Porsche 959S
H Porsche 959 S, ηταν ουσιαστικα μια 959 \”Sport\”, εφοδιασμενη με μεγαλυτερα turbo που της εδιναν μια αποδοση 518 ιππων και τελικη ταχυτητα 339 χιλιομετρα/ωρα, οπως και μετρησε το 1988, το περιοδικο Auto, Motor und Sport στο Nardo Ring της Ιταλιας. Συνολικα, κατασκευαστηκαν 29 959 S.
Αγωνες
Group B / Paris-Dakar Rally
H 959 ειχε σχεδιαστει αρχικα για να συμμετασχει στο Group B rally, ωστοσο ο χρονος εξελιξης ηταν πολυ μεγαλυτερος απο το αναμενομενο. Τα πρωτα αυτοκινητα, με κωδικη ονομασια 953, ηταν ουσιαστικα τροποποιημενες 911, στις οποιες ειχε τοποθετηθει το τοτε υπο εξελιξη συστημα τετρακινησης, συμμετειχε στο Paris-Dakar Rally του 1984, οπου και ελαβε τις θεσεις : 1η (Rene Metge), 6η (Jacky Ickx) και 25η. Σε αντιθεση με το θεσμο του Group B, το Rally Dakar δεν προϋπεθετε την υπαρξη homologated αυτοκινητων δρομου προκειμενου να μπορει καποιο οχημα να λαβει μερος. Ετσι, το 1985 η Porsche συμμετειχε ξανα με 3 αυτοκινητα, τα οποια ειχαν το σωμα της Gruppe B με τα μηχανικα μερη της 953, ωστοσο κανενα απο τα 3 δε καταφερε να τερματισει (μονο 1 λογω μηχανικης βλαβης. Μετεπειτα, η Porsche τοποθετησε το sequential twin-turbo flat-six κινητηρα. 2 αυτοκινητα συμμετειχαν στο Rallye des Pharaons τον Οκτωβριο του 1985, με ενα απο αυτα να παιρνει φωτια, ενω το αλλο (με το πληρωμα των Saeed Al-Hajri και John Spiller) να κερδιζει τη κατηγορια του. Στο Paris-Dakar Rally του 1986 ωστοσο, η 959 τερματισε : 1η (Rene Metge), 2η (Jacky Ickx) και 6η.
Το ειρωνικο κομματι, ειναι πως οταν η 959 ηταν ετοιμη να λαβει το homologation approval της 1987, ο θεσμος του Group B ειχε πλεον καταργηθει, λογω της επικινδυνοτητας του.
LeMans & IMSA
H 959 ειχε μετατραπει προκειμενου να ακολουθει τους κανονισμους για να μπορεσει να συμμετασχει στο θεσμο του LeMans, πλεον με την ονομασια 961, οπως και εκανε τις χρονιες 1986 και 1987. Συμμετειχε και μια φορα στο θεσμο IMSA.
Το 1986, η 961, εκανε το ντεμπουτο της στις 24 Ωρες του LeMans. Με οδηγο τον Rene Metge και τον Claude Ballot-Lena, τερματισε 1η στη κατηγορια της και 7η στη γνεικη καταταξη. Το 1987, ενω βρισκοταν στην 11η θεση της γενικης καταταξης, ο Kees Nierop εβαλε καταλαθως 2α απο 6η, με αποτελεσμα το αυτοκινητο να προσκρουσει στο πλαϊνο κιγκλιδωμα. Μετα την επισκευη, επεστρεψε στον αγωνα, ωστοσο απο τα monitor η ομαδα παρατηρησε οτι το αυτοκινητο ειχε πιασει φωτια και ενημερωσε τον Nierop να σταματησει. Ο ιδιος, σταματωντας αναμεσα σε δυο marshal posts, σημανε και το τελος του αγωνα, καθως μεχρι να μπορεσει να γιενι η κατασβεση το πισω μερος της 961 ειχε καταστραφει σχεδον εντελως. Το αυτοκινητο της σεζον του 1987 ειναι αυτο που βρισκεται και στο Μουσειο της Porsche, στη Στουτγαρδη.
All in all
Η 959 ειναι το πρωτο high tech υπεραυτοκινητο στην ιστορια. Εφερε τεχνολογιες και καινοτομιες που ηταν παρα πολυ μπροστα απο την εποχη της, με τους ανταγωνιστες τις να θελουν σε καποιες περιπτωσεις και πανω απο μια δεκατια, μεχρι τη στιγμη που παρουσιασαν κατι παρομοιο.
Ειναι το απτο παραδειγμα της εμμονης και αφοσιωσης της Porsche στο κυνηγι του τελειου, πραγμα το οποιο ωστοσο της στοιχισε τη συμμετοχη της στο Group B. Απο την αλλη βεβαια, ειναι ενα απο τα πλεον εμβληματικα και συλλεκτικα αυτοκινητα απο τη δεκαετια του 1980, με το περιοδικο Sports Car International, να την ανεβαζει στη 1η θεση της λιστας \”Top Sports Cars of the 1980s\”.
Διαβαστε το αφιερωμα μας, στην 959 Sport Canepa, πατωντας εδω