Αυτο ειναι το πιο αξιοσημειωτο αυτοκινητο που εχει την ηλικια σου!
Επιλεγουμε το πιο σημαντικο αυτοκινητο για καθε χρονια απο το τελος του Β’ Παγκοσμιου Πολεμου και για τα επομενα 55 χρονια, απο το 1945 μεχρι το 2000.
Οργωνοντας 55 χρονια στην ιστορια της αυτοκινητοβιομηχανιας, απο το 1945 μεχρι το 2000, επιλεγουμε το αυτοκινητο που κατα την αποψη μας ηταν το πιο σημαντικο που κυκλοφορησε καθε μια απο αυτες τις χρονιες. Βεβαια, με το ευρος που βαζουμε αν εισαι πανω απο 75 η κατω απο 20, βγαινεις εκτος. Αλλα παντα υπαρχει η δυνατοτητα τις εκτος ευρους χρονιες να τις φτιαξεις εσυ, αλλα και να διαφωνησεις με την υφισταμενη επιλογη μας.
Τα αυτοκινητα της λιστας μας δεν ειναι απαραιτητα το λαμπρο δειγμα της χρονιας η το best-seller. Τουναντιον καποια παρουσιαζαν σημαντικες αδυναμιες, ενω αλλα ηταν εμπορικες αποτυχιες η μοντελα περιορισμενης παραγωγης. Ομως ολα τους ειχαν κατι να πουν στον κοσμο για τον οποιο δημιουργηθηκαν, εφεραν ανατροπες, παγκοσμιες πρεμιερες σε τεχνολογια η μια νεα κατηγορια, ενω πολλα εχουν απηχηση και νοημα μεχρι και σημερα.
Οι επιλογες μας για να μπουν υπο ενα κοινο κωδικα, λαμβανουν υποψη τη χρονια που εκαναν τη δημοσια πρεμιερα τους και οχι απαραιτητα τη χρονια του εμπορικου λανσαρισματος τους που πιθανον να διαφερει –κατι που συνεβαινε και συμβαινει ακομη και τωρα συχνα..
Σημειωνουμε επισης τις «τιμητικες αναφορες», με αλλα λογια το επιλαχον η τα επιλαχοντα αυτοκινητα για εκεινη τη χρονια. Προφανως και δεν μπορειτε να συμφωνησετε με ολες τις επιλογες μας για το ετος γεννησης σας, αλλα ελπιζουμε τουλαχιστον οτι θα το απολαυσετε ανακαλυπτοντας καποια απο τα αυτοκινητα με τα οποια ειστε συνομηλικοι…
Volkswagen Beetle
Αναμφισβητητα ο Σκαραβαιος ειναι το πιο σημαντικο αυτοκινητο που φτιαχτηκε ποτε, μονο και μονο επειδη εχουν κατασκευαστει περισσοτεροι Σκαραβαιοι απο σχεδον οποιοδηποτε αλλο αυτοκινητο εχει κατασκευαστει στην Ιστορια: Περισσοτερα απο 21,5 εκατομμυρια κομματια σε μια βιομηχανικη διαδρομη που διηρκεσε μεχρι το 2003.
Οταν ο Βρετανικος Στρατος ανελαβε τον ελεγχο του βομβαρδισμενου εργοστασιου της VW το 1945, ο Σκαραβαιος προσφερθηκε σε μια σειρα Βρετανων κατασκευαστων. Ολοι τους ομως το απερριψαν ως χωρις εμπορικο ενδιαφερον λογω του αεροψυκτου 4κυλινδρου κινητηρα που ηταν τοποθετημενος πισω. Φυσικα, εκ των υστερων αποδειχτηκε το μεγα σφαλμα τους, καθως ο Σκαραβαιος απετελεσε τον θεμελιο λιθο της δευτερης μεγαλυτερης αυτοκινητοβιομηχανιας στον κοσμο, μονο πισω απο την Toyota.
Τιμητικη αναφορα για το 1945 Riley RM, Humber Hawk, Willys CJ-2A, Lincoln Continental
Renault 4CV
Μεγαλη ατραξιον και νεωτερισμος στο Mondial de l’Automobile του 1946 στο Παρισι, το 4CV ηθελε για τον εαυτο του να επιβληθει ως ενα αντικειμενο επιθυμιας, προσιτο σε πολλους Γαλλους, υστερα απο τα μαυρα χρονια της γερμανικης κατοχης. Συντροφος στις πρωτες διακοπες των Γαλλων, μανιτζεβελο και ακριβες στην πολη, σταρ των 24 Ωρων του Le Mans… Αυτο το Renault ηξερε να τα κανει ολα! Μικροσκοπικο αλλα και συμπαθητικο, το 4CV θα γνωριζε τεραστια επιτυχια, αρχικα με μοτερ 760 cc και 19 αλογα και αργοτερα 747 cc και 22 αλογα. Φθηνο, ελαχιστα απαιτητικο, ηταν και το πρωτο γαλλικο αυτοκινητο που ξεπερασε το 1.000.000 μοναδες.
Ετσι, θα επιτελουσε πληρως το ρολο του λαϊκου αυτοκινητου και θα γινοταν μια αναποφευκτη φιγουρα των γαλλικων δρομων της δεκαετιας ’50, οποτε και δικαιουται να φερει τον τιτλο του «voiture du peuple» -του αυτοκινητου του λαου.
Εκτος απο την κατασκευη του στη Γαλλια, το 4CV κατασκευαστηκε επισης στην Αυστραλια, στο Βελγιο, στη Βρετανια, στην Ιρλανδια, στην Ιαπωνια, στην Ισπανια και στη Νοτιο Αφρικη.
Τιμητικη αναφορα για το 1946 Volvo PV 60
Ford F-Series
Το F-Series ηταν το πρωτο νεο μικρο φορτηγο που λανσαρισε η Ford υστερα απο τον Β’ Παγκοσμιο Πολεμο. Πολυ πιο μοντερνο απο τον προπολεμικο προκατοχο του, ηταν επισης πιο φαρδυ, πιο μακρυ, ψηλοτερο και πιο ανετο στην οδηγηση. Οι αγοραστες ειχαν στη διαθεση τους πολλες παραλλαγες για να επιλεξουν (περιλαμβανομενων των δημοφιλων, βασικων F-1) και σε πολλες διαμορφωσεις αμαξωματος.
Η αμερικανικη αγορα ηταν σαφως ετοιμη για ενα μοντελο μοντερνου σχεδιασμου. Ως εκ τουτου, το 1948 ηταν η καλυτερη χρονια της Ford στην κατηγορια των φορτηγων απο το 1929. Λιγοι συνειδητοποιησαν τοτε ποσο καιρο θα διαρκουσε η επιτυχια του F-Series. Στην 13η γενια του πια απο εφετος, το F-Series ειναι το οχημα με τις μεγαλυτερες πωλησεις στην Αμερικη απο το 1976.
Τιμητικη αναφορα για το 1947 Chevrolet Advance Design (best-seller στην κατηγορια του F-Series), Peugeot 203
Citroën 2CV Type A
Με το που λανσαριστηκε στο Salon de l’Automobile 1948 στο Παρισι, ολοι το βρηκαν ασχημο και ηδη ντεμοντε. Μολαταυτα ολος ο κοσμος το επιθυμουσε… Το μυστικο του; Ηταν παντος εδαφους και παντος καιρου.
Τα παραπανω ανταποκρινονταν στο αυτοκινητο με τη διασημη φορμουλα «τεσσερις ροδες κατω απο μια ομπρελα», αλλα που στην ουσια του επρεπε να δωσει την απαντηση σε μια σειρα υποχρεωσεων που θεωρηθηκαν εκ των ων ουκ ανευ: Να μπορει να μεταφερει τεσσερις ανθρωπους και 50 kg… πατατες στους πιο κακοτραχαλους δρομους, να πιανει τα 60 km/h, να καιει 3 lt/100 km και να κοστιζει το ενα τριτο της τιμης μιας Traction Avant. Α! Ο μυθος προσθετει οτι επρεπε να μεταφερει μια καρτελα αβγα σε ενα οργωμενο χωραφι χωρις να τα σπαει και οι επιβατες να χωρουν στην καμπινα, φορωντας το… καπελο τους!
Τα πρωτα 2CV Type A ηταν βαμμενα ολα σε γκρι χρωμα και φορουσαν μοτερ 375 cc με εννεα αλογα. To μοντελο τερματισε την παραγωγη του το 1953 και αντικατασταθηκε απο τα AZ, AZL και AZLP των 425 cc που «ετρεξαν» στην αγορα μεχρι το 1960. Το τελευταιο Citroën 2CV, το γαλλικο «Λαϊκο Αυτοκινητο» αφησε πισω του τη γραμμη παραγωγης στο εργοστασιο της Mangualde, στην Πορτογαλια, στις 27 Ιουλιου του 1990. Οι τιτλοι τελους για το πιο διασημο γαλλικο αυτοκινητο επεσαν με το 5.114.959στο 2CV απο τη γεννηση του το 1948.
Τιμητικη αναφορα για το 1948 Land Rover Series I, Morris Minor, Ford 1949
SΑΑΒ 92
Δυστυχως, η SΑΑΒ δεν υπαρχει πλεον, αλλα οταν εμφανιστηκε στην αυτοκινητικη σκηνη το 1949 με το πρωτο αυτοκινητο της, το 92, πρωτοστατησε στον τομεα της ασφαλειας. Το υποβαθρο της SΑΑΒ ηταν η παραγωγη αεροσκαφων και αυτο φανηκε ξεκαθαρα με τον αεροδυναμικο σχεδιασμο του 92. Ο συντελεστης οπισθελκουσας ηταν ενα εντυπωσιακο 0,30 Cd που ειχε προκυψει απο μελετη σε αεροδυναμικη σηραγγα, σπανια πρακτικη για την αυτοκινητοβιομηχανια της εποχης.
Το αυτοκινητο ηταν αρκετα στενο, οπως η ατρακτος ενος αεροσκαφους, πραγμα που σημαινε οτι επρεπε να τοποθετηθει ενας κομπακτ κινητηρας. Η SΑΑΒ επελεξε μια δικυλινδρη, διχρονη, υγροψυκτη μοναδα με 764 cc εμπνευσμενη απο τα συγχρονα DKW. Παρολο που απεδιδε μολις 25 ιππους, το 4θεσιο SΑΑΒ 92 μπορουσε να φτασει στα 105 km/h χαρη στο αεροδυναμικο σχημα του.
Τιμητικη αναφορα για το 1949 Borgward Hansa 1500, Rover P4, Oldsmobile 88 Rocket V8 (ο παππους των muscle car)
1950: Lancia Aurelia
Η Aurelia, το πρωτο αυτοκινητο παραγωγης της Lancia και της αυτοκινητοβιομηχανιας γενικοτερα με V6, ορισε τη νεα ταυτοτητα της ιταλικης εταιρειας και την εβαλε στο δρομο της επιτυχιας.
Βασισμενη σε αυτοφερομενο ατσαλινο αμαξωμα, η Aurelia διεθετε ανεξαρτητη αναρτηση και στους τεσσερις τροχους με τους πρωτοεμφανιζομενους πισω ημι-υστερουντες. Για τη σωστη κατανομη των μαζων δε, το συνολο σασμαν και συμπλεκτη ειχε τοποθετηθει στον πισω αξονα. Μια αυθεντικη διαταξη που συμπληρωνε τον αλλο νεωτερισμο: Τη χρησιμοποιηση ενος μοτερ V6 κατω απο το καπο ενος αυτοκινητου παραγωγης.
Και καθως το μοντελο βαδιζε το δρομο της επιτυχια, το καλυτερο ηρθε ενα χρονο αργοτερα με το κουπε Β20 GT. Το μοτερ ανεβηκε στα 2.000 κυβικα και περασε με ευκολια απο τους 56 ιππους στους 75. Η τελικη εφτασε 162 km/h, αστρονομικο νουμερο για την εποχη, παρεχοντας ταυτοχρονα εξαιρετικη ποιοτητα λειτουργιας και ελαστικοτητα.
Αριστοτεχνικα ομοιογενες, αυτο το κουπε με το κοντο μεταξονιο, ηταν σαφως πιο ομορφο απο την 4πορτη μπερλινα, κατι αναμενομενο μιας και την καροτσα του υπεγραφε ο Pininfarina. Εγινε δε το σημειο αναφορα της εποχης, συνδυαζοντας για πρωτη φορα τη σπορ συμπεριφορα με την ανεση. Μια ταυτοτητα που θα ακολουθουσε τη Lancia για τα επομενα χρονια.
Τιμητικη αναφορα για το 1950 Alfa Romeo 1900, Ford Consul, Zephyr & Zodiac, Nash Rambler, Volkswagen Typ 2
1951: SIMCA Aronde
Η SIMCA (Société Industrielle de Mécanique et de Carrosserie Automobile) θα γινοταν μερος της Chrysler Europe και το ονομα θα εξαφανιζοταν τελειως το 1978, αλλα η πορεια της ξεκινησε το 1934 σε συνεργασια με τη FIAT. Ως εκ τουτου, τα προπολεμικα αυτοκινητα της ηταν FIAT με αλλα σηματα. Το Aronde σηματοδοτησε μια νεα αρχη για τη SIMCA, καθως αυτο ηταν το πρωτο καταδικο της μοντελο.
Μπορει να ηταν συμβατικα κατασκευασμενο, αλλα ηταν ακομα το πρωτο αυτοκινητο της εταιρειας με αυτοφερομενο πλαισιο. Και η δημοτικοτητα του τετοια που θα επετρεπε στη SIMCA να γινει η δευτερη μεγαλυτερη αυτοκινητοβιομηχανια της Γαλλιας μεχρι το τελος της δεκαετιας του ’50.
Τιμητικη αναφορα για το 1951 Hudson Hornet, Nash Healey, Nissan Patrol
1952: Lotus Mk.VI
Ο ιδρυτης της Lotus, Colin Chapman, ειναι διασημος για το μοτο του «προσθετεις μονο ελαφροτητα» για την παραγωγη λαμπρων αυτοκινητων για τον οδηγο. Και πουθενα αλλου αυτο δεν ηταν πιο εμφανες απ’ ο,τι στο πρωτο μοντελο παραγωγης της Lotus, την Mk.VI.
Προδρομος της Lotus Mk.VII (πιο γνωστη απλως ως Lotus Seven), η MkVI πουλιοταν σε μορφη κιτ και οι αγοραστες μπορουσαν να επιλεξουν αναμεσα σε μια μεγαλη γκαμα κινητηρων και κιβωτιων, απο την ταπεινη μοναδα Ford των 1.172 cc με τις πλευρικες βαλβιδες μεχρι το αγωνιστικο μοτερ 1,1 lt με τον επικεφαλης εκκεντροφορο του Coventry-Climax.
Μεταξυ 1952 και 1957, η Lotus κατασκευασε 110 Mk.VI, πολλες απο τα οποιες κατα την περιοδο εκεινη ετρεξαν σε αγωνες, επειδη κρατουσαν και επιταχυναν ασυλληπτα χαρη στο χαμηλο βαρος τους.
Τιμητικη αναφορα για το 1952 Toyota SG, Wolseley 4/44, FIAT 8V
1953: Chevrolet Corvette
Η Chevrolet δημιουργησε αρχικα την Corvette αποκλειστικα για το Motorama του 1953, μια περιοδευουσα εκθεση αυτοκινητου της GM με φουτουριστικα μοντελα που στοχο ειχαν μονο τον εντυπωσιασμο. Η Corvette ομως σαγηνευσε τοσο το κοινο που τα στελεχη της GM αποφασισαν να το μετατρεψουν σε μοντελο παραγωγης την ιδια χρονια. Ενω ομως, κατα πως φαινοταν, αρεσε σε ολους, λιγοι εκτιμουσαν τα δυναμικα στοιχεια της, εν μερει επειδη κατω απο το καπο βρισκοταν ενας αναιμικος 6κυλινδρος σε σειρα κινητηρας με 150 αλογα.
Η Chevrolet που τιμολογουσε την Corvette (αποκλειστικα χρωματος Polo White και με κοκκινο εσωτερικο) στις $3.498 (περιπου 34.000 σημερινα δολαρια) πουλησε μονο 300 αυτοκινητα υστερα απο την εκθεση, με τις πωλησεις να συνεχιζονται υποτονικες και το 1954.
Το ρευμα αλλαξε το 1955 οταν η GM ακουσε τον μηχανικο Zora Arkus-Duntov (1909-1996) και τοποθετησε κατω απο το καπο της Corvette ενα μοτερ V8. Τα υπολοιπα, οπως λενε, ειναι Ιστορια. Μεχρι σημερα εχουν κατασκευαστει πανω απο 1,6 εκατ. ’vette. Με την προσφατη γενια C8 να μετακομιζει το μοτερ της ’vette για πρωτη φορα στην ιστορια της απο εμπρος στο κεντρο.
Τιμητικη αναφορα για το 1953 Cadillac Eldorado, Mercedes-Benz W120/W121, SEAT 1400
1954: Toyota Land Cruiser
Η αληθεια ειναι οτι το Land Cruiser εφτασε νωριτερα απο το 1954, καθως η παραγωγη μικρης κλιμακας ειχε ξεκινησει ηδη απο το 1951, με την γκαμα παραγωγης του Toyota Jeep BJ να ξεκινα το 1953. Αλλα ηταν το 1954 η χρονια που το ονομα «Land Cruiser» εγκριθηκε απο την Toyota, αφου η Jeep «σκορτσαρισε» με την παραβιαση των πνευματικων δικαιωματων της.
Ενω αυτα τα πρωτα αυτοκινητα ηταν απολυτως βασικα, ηταν επισης πολυ ικανα εκτος ασφαλτου, ενω με την παροδο των ετων θα γινονταν ολο και πιο πολυταλαντα αλλα και πιο πολυτελη, παραμενοντας παραδειγμα αξιοπιστιας.
Αυτο το τελευταιο ηταν εξαιρετικα κρισιμο για τη μακροημερευση του Land Cruiser που με τον καιρο αντικατεστησε το Land Rover σε πολλα αφιλοξενα μερη, οπως για παραδειγμα στην Αφρικη, οπου η αξιοπιστια θα μπορουσε να ειναι ενας παραγοντας ζωης η θανατου.
Τιμητικη αναφορα για το 1954 Alfa Romeo Giulietta (Tipo 750 και Tipo 101) και Mercedes-Benz 300SL
1955: Citroën DS
Μεσα στις αλεες του Grand Palais, το πληθος αγνοησε επιδειχτικα το καινουργιο Peugeot 403 και τα μεγαλα Simca αλ’ αμερικεν, συνωστιζομενο στο σταντ της Citroën. Η γοητεια της DS ηταν τετοια που πριν κλεισει μια ωρα απο την εναρξη του Σαλονιου, οι παραγγελιες εφτασαν τις 749, για να κλεισουν στο τελος της ιδιας μερας στα 12.000 αυτοκινητα! Η αβανγκαρντ DS ειχε ηδη εκτοξευσει το ονομα της Citroën στα ουρανια.
Ακομα και σημερα, η Citroën DS φαινεται φουτουριστικη, 65 χρονια υστερα απο το ντεμπουτο της. Αεροδυναμικα σχεδιασμενη και κατασκευασμενη με την αιχμη της τεχνολογιας (τα εξωτερικα πανελ ολα βιδωθηκαν στη δομη του αυτοκινητου και η οροφη ηταν απο υαλοβαμβακα), η DS ηταν ενα τεχνολογικο tour de force.
Παρολο που οι κινητηρες ηταν ξεπερασμενης τεχνολογιας, η υπολοιπη μηχανολογια της ερχοταν απο το… διαστημα: Αυτορρυθμιζομενη υψομετρικα ελαιοπνευματικη αναρτηση, αυτοκεντραριζομενο υδραυλικο τιμονι, ημι-αυτοματο κιβωτιο ταχυτητων και φρενα με υδραυλικη υποβοηθηση.
Εξαφνα, μια μερα το 1955, ολα τα υπολοιπα αυτοκινητα εμοιαζαν αξιοσεβαστοι αραμπαδες.
Τιμητικη αναφορα για το 1955 Ford Thunderbird και Suzuki Suzulight
1956: Renault Dauphine
Στις 6 Μαρτιου του 1956, το Renault Dauphine, σχεδιασμενο κυριως απο τον Fernand Picard, λανσαριστηκε στο Le Palais de Chaillot στο Παρισι. Το πισωμηχανο οικονομικο αυτοκινητο κατασκευαστηκε σε ενα μονο στιλ αμαξωματος –4θυρη μπερλινα τριων ογκων- ως διαδοχος του Renault 4CV.
Περισσοτερα απο δυο εκατομμυρια Dauphine πουληθηκαν παγκοσμιως κατα τη διαρκεια της παραγωγης του απο το 1956 εως το 1967. Μαζι με τα αυτοκινητα οπως ο Σκαραβαιος της Volkswagen, το Morris Minor, το Mini και το FΙΑΤ 500, το Dauphine πρωτοστατησε ως ενα μοντερνο, οικονομικο, ευρωπαϊκο αυτοκινητο.
Η πιο γοητευτικη του –και εκρηκτικη- εκδοση του, το Dauphine 1093, εκανε πρεμιερα το 1962, με μοτερ 845 cc και 49 αλογα. Το Dauphine 1093 εγκαινιασε την γκαμα των μικρων σπορ αυτοκινητων στη Renault. Και η επιτυχια στα ραλι θα ενεθαρρυνε την επωαση της γκαμας «Gordini».
Τιμητικη αναφορα για το 1956 BMW 507 και Volvo Amazon
1957: FIAT Nuova 500
Το 500, αν και λιλιπουτειο, ηταν ενα πραγματικο αυτοκινητο και δεν ειχε καμια σχεση με αυτο που την εποχη εκεινη απηχουσε την ουσια του βασικου μεσου μεταφορας. Το Nuova 500 χωρουσε τεσσερις στην καμπινα, αν και για να πουμε την αληθεια το πισω καθισμα βολευε μονο τα παιδια. Παραλληλα προσεφερε ενα σεβαστο χωρο για μπαγκαζια κατω απο το εμπρος καπο, ενω τραβωντας τη συρομενη κουκουλα το εσωτερικο γεμιζε ηλιο. Αυτη η τελευταια ηταν ενα απο τα μεγαλα ατου του 500, χωρια που σε εκανε να νιωθεις το αυτοκινητο πιο φαρδυ.
Προσιτο ακομη και για το πιο στεναχωρο στα οικονομικα Ιταλο, το λιλιπουτειο 500 καλυψε την αναγκη για μετακινηση μιας μεγαλης λαϊκης μαζας στην υπο αναπτυξη Ιταλια για μια δεκαετια. Και οσο τα πραγματα καλυτερευαν για το πορτοφολι των Ιταλων, βρηκε θεση ως αυτοκινητου για την πολη η δευτερου αυτοκινητου για την οικογενεια, και μαλιστα με πιο γυναικειο προσανατολισμο.
Το Nuova 500, με μοτερ 479 και 499 cc, και 13 εως 18 αλογα, βοηθουμενο και απο το μηκος του που ηταν κατω απο τα τρια μετρα ηταν το ιδανικο αυτοκινητο για να ελισσεσαι μεσα στις ασφυκτιουσες απο την κυκλοφορια ιταλικες πολεις, παρα το σκληρο λεβιε του σασμαν. Η εμπορικη επιτυχια του πηρε διεθνεις διαστασεις, με νουμερα εξαγωγων που σπανια συναντουσες εκεινη την εποχη, κατι που το κρατησε στην παραγωγη μεχρι το 1975.
Συνολικα κατασκευαστηκαν 3.678.000 αυτοκινητα, νουμερο που φτανει τα τεσσερα εκατομμυρια αν αθροισουμε και τις πωλησεις του FIAT 500 Giardiniera που εμεινε στην παραγωγη μεχρι το ’77.
Τιμητικη αναφορα για το 1957 Lotus Seven και Maserati 3500GT
1958: Auto Union Coupé 1000 S
Μαεστρος στα διχρονα, η DKW λανσαρισε το 1957 μια εκδοση 1.000 κυβικων του μοντελου «Sonderklasse» που κυκλοφορησε υπο το ονομα της Auto Union, δειχνοντας οτι η φιρμα ξαναβρισκε το βηματισμο της και αναγεννιοταν. Αναγνωρισιμο απο τη σχαρωτη μασκα με τους τεσσερις τεμνομενους κυκλους, ειχε επιδοσεις πρωτης γραμμης απο το μοτερ των 50 ιππων.
Αδιαμφισβητητα αισθητικη και εμπορικη επιτυχια (170.000 πωλησεις μεταξυ 1958 και 1963), τιμωρειτο καθε φορα που πηγαινε στο βενζιναδικο απο την επιπονη διαδικασια της μιξης λαδιου και βενζινης. Το μειονεκτημα αυτο εδειχνε το οριο των διχρονων μοτερ, σε μια εποχη που το αυτοκινητο προσλαμβανε διασταση καταναλωτικου προϊοντος. Παρα το λανσαρισμα ενος μοντελου με αυτοματη λιπανση το 1960, οι ιδιαιτερες αυτες μπερλινες με το ηχηρο μοτερ βρεθηκαν υπο αμφισβητηση.
Η Auto Union ομως προετοιμαζε ηδη το μελλον, με ενα μοντερνο αυτοκινητο με κλασικο τετραχρονο κινητηρα. Το DKW F102 που θα το βλεπαμε αργοτερα με τo ονομα Audi στα μοντελα F103 (Audi 72, 60, 75 80 και Super 90).
Τιμητικη αναφορα για το 1958 Hindustan Ambassador, Renault Floride, Subaru 360
1959: BMC Mini
Το Mini πηρε υπαρχουσες τεχνολογιες και εφτιαξε ενα ανυπερβλητα αποτελεσματικο μιγμα. Η εμπρος κινηση σημαινε οτι τα τεσσερα πεμπτα του μηκους του αυτοκινητου ηταν αφιερωμενα στον χωρο των επιβατων η των αποσκευων, ηταν εξαιρετικα φθηνο (αρχικα η Mini εμπαινε μεσα με καθε κομματι που πουλουσε), εκπληκτικα διασκεδαστικο στην οδηγηση, σκοτωνοντας την ταση της αυτοκινητοβιομηχανιας της δεκαετιας του ’50 για βασικα microcar.
Το αυτοκινητο που απευθυνοταν σε ολους εγινε ακομα καλυτερο οταν ο John Cooper εβγαλε την εργαλειοθηκη του και δημιουργησε μια σειρα απο εκρηκτικες εκδοσεις που πουλησαν πανω απο 100.000 αυτοκινητα. Μεχρι τη στιγμη που η εληξε η παραγωγη του το 2000, ειχαν κατασκευαστει περισσοτερα απο πεντε εκατομμυρια Mini. Και η ακαταλυτη σιλουετα του αποδειχτηκε «λιρα 100» για την BMW απο την κατα τα αλλα ατυχη αγορα της Rover.
Τιμητικη αναφορα για το 1959 BMW 700, Triumph Herald, Chevrolet Corvair
1960: SAAB 96
Το βασικο του χαρακτηριστικο του SAAB 96 ηταν μεν η προηγμενη αεροδυναμικη, χαρη στις αεροπορικες καταβολες της σουηδικης φιρμας, αλλα εναντι του 92 εκμοντερνιστηκε και υπεστη τις απαραιτητες βελτιωσεις, προκειμενου να ανοιξουν νεες αγορες για τη σουηδικη εταιρεια. Πραγματι, το 96 ηταν το μοντελο μεσω του οποιου η SAAB απεκτησε διεθνες εκτοπισμα και οχι μονο χαρη στις καινοτομιες στον τομεα της ασφαλειας (ζωνες ασφαλειας τριων σημειων, διπλο κυκλωμα φρενων), αλλα και για τις επιτυχιες του στους αγωνες.
Ο αρχικος διχρονος, 3κυλινδρος κινητηρας των 750 cc, με 38 PS, γρηγορα μεγαλωσε στα 841 cc ανεβαινοντας στους 40 PS, ενω εξελιχθηκε και μια εκδοση Sport με τρια καρμπιρατερ και εγχυση λαδιου που απεδιδε 57 ιππους. Η κινηση μεταφεροταν στους εμπρος τροχους -κατι ασυνηθιστο τοτε- μεσω ενος κιβωτιου τριων και κατοπιν τεσσαρων σχεσεων, με συστημα «ελευθερου τροχασμου» που αποσυνεδεε τον κινητηρα οταν αφηνες το γκαζι.
Η εμπορικη επιτυχια του ηταν τετοια που το κρατησε στην παραγωγη για 20 χρονια, ανεβαζοντας τις πωλησεις σε πανω απο μισο εκατομμυριο αυτοκινητα. Θα επρεπε να ερθει το 1980, οποτε το 96 αντικατασταθηκε απο τα 99 και 900
Τιμητικη αναφορα για το 1960 Mazda 360, Mitsubishi 500, Peugeot 404
1961: Jaguar E-type
Δεν ειναι μονο -κατα τη γνωμη μας- το ομορφοτερο αυτοκινητο ολων των εποχων. Κομψη, αισθησιακη, αλλα και ασυλληπτα γρηγορη, η πρωτη E-type με 6κυλινδρο μοτερ σε σειρα 3,8 lt μπορουσε να πιασει τα 240. Και μπορουσε να τα πιασει στα χερια ιδιοκτητων με απλως παχυλο βαλαντιο χαρη στην «οικονομικη» τιμολογηση. Αργοτερα, τα πραγματα εγιναν δυσκολοτερα. O κινητηρας των 4,2 lt και στη συνεχεια ο V12 των 5,3 lt, εκαναν την E-type περισσοτερο grand tourer παρα σπορ αυτοκινητο, για αναλογο τυπο οδηγων και για αλλα πορτοφολια.
Τιμητικη αναφορα για το 1961 Alpine A110, Citroën Ami, Renault 4, Volvo P1800
1962: Ford Cortina
Μπορει να μην φαινοταν πολυ καινοτομο, αλλα το Cortina Mk1 ηταν best-seller χαρη στις ανταγωνιστικες τιμες και στην ευρεια γκαμα. Η Ford ξοδεψε 12 εκατομμυρια στερλινες (σαν να λεμε σημερινα €250 εκατ.) εξελισσοντας την πρωτη Cortina και εστιαζοντας ιδιαιτερα στη μειωση του βαρους οσο το δυνατον περισσοτερο, προκειμενου να μειωσει την καταναλωση, και στη βελτιωση της αποδοσης.
Οι αγοραστες θα μπορουσαν να επιλεξουν αναμεσα σε μπερλινες με δυο η τεσσερις πορτες και ενα στεϊσον, ενω ο ανεξαρτητος καροσεριστας Crayford αναλαμβανε να την κανει καμπριο. Το καλυτερο -και πλεον το πιο συλλεκτικο κομματι- της γκαμας ηταν η εκδοση Lotus, με 1.600αρι μοτερ με δυο εκκεντροφορους και 105 αλογα.
Τιμητικη αναφορα για το 1962 Alfa Romeo Giulia, Matra Djet, Studebaker Avanti, Triumph Spitfire
1963: Rover P6
Επισημα, αυτη η βρετανικη μπερλινα λανσαριστηκε ως Rover 2000, αλλα ανεπισημα ειναι γνωστη ως P6, καθως ηταν το εκτο μεταπολεμικο μοντελο της Rover. Νικητης του πρωτου βραβειου για το Ευρωπαϊκο Αυτοκινητο της Χρονιας 1964, η Rover P6 ελαβε ευσημα για τις καθαρες γραμμες και την αντισυμβατικη κατασκευη της: Kεντρικο «μονοκοκ» πλαισιο με βιδωτα εξωτερικα μερη, τεσσερα δισκοφρενα με σερβο (τα πισω εσωτερικα για να μειωσουν το αναρτωμενο βαρος), κιβωτιο με τεσσερις συγχρονισμενες ταχυτητες, πισω αξονας De Dion και διπλα ψαλιδια εμπρος με τα ελατηρια οριζοντια πανω στο «τροπετο», ετσι ωστε να υπαρχει χωρος για την τοποθετηση… αεριοστροβιλου στη θεση του κινητηρα.
Δυστυχως ομως τα μοτερ παρεμειναν συμβατικες μοναδες βενζινης με τεσσερις η (αργοτερα) με οκτω κυλινδρους, προελευσης Buick. Ετσι η P6 επαθε «Jaguar»!
Τιμητικη αναφορα για το 1963 Hillman Imp, Honda S500, Lamborghini 350GT, Mercedes-Benz 600, Mercedes-Benz W113 (Παγοδα), Porsche 911, Triumph 2000, Chrysler Turbine Car
1964: Ford Mustang
Φαινομενο! Με 22.000 πωλησεις ηδη απο την πρωτη μερα του λανσαρισματος της, η Mustang ειναι ενας απο τους μυθους της αυτοκινησης.
Ο Lee Iaccoca, αντιπροεδρος της Ford, αποφασισε πως αυτο που ταιριαζε στη νεα γενια ηταν ενα γοητευτικο μοντελο, με σπορ σιλουετα και προπαντος προσιτο οικονομικα. Για να συμπιεσει το κοστος παραγωγης λοιπον, χρησιμοποιησε μηχανικα μερη απο το ταπεινο 4θυρο Falcon, αλλα και ο,τι υπηρχε σε ποσοτητα στις αποθηκες της Ford.
Ετσι η Mustang αρκεστηκε σε ταμπουρα για φρενα και σε ακαμπτο αξονα με φυλλα σουστας για πισω αναρτηση – ολα τα κονδυλια διατεθηκαν ωστε να αποκτησει ξεχωριστο στιλ. Ιδιαιτερα πιεστικος, ο Iaccoca ανετρεψε ολα τα ειωθοτα σχεδιασμου της Ford. Εβαλε τα σχεδιαστηρια να ανταγωνιστουν μεταξυ τους και απαιτησε αποτελεσματα σε ανηκουστα μικρο χρονο για τα τοτε μετρα της αυτοκινητοβιομηχανιας.
Στον τομεα της παρουσιασης και της επικοινωνιας ομως, η Mustang ηταν απαιχτη. Με το συνδυασμο των αμαξωματων (ενος καμπριο και δυο κουπε) του φινιρισματος (22 χρωματα και 11 ταπετσαριες) και με ενα μακρυ καταλογο εξτρα, ο καθενας μπορουσε να εχει ενα αυτοκινητο διαφορετικο απο του διπλανου του. Τα παραπανω, σε συνδυασμο με την πληθωρικη προωθητικη καμπανια, εφεραν επιτυχια που ξεπερασε καθε προσδοκια: 22.000 Mustang πουληθηκαν την πρωτη μερα, 400.000 τον πρωτο χρονο και πανω απο ενα εκατομμυριο μεχρι το τελος του ’66. Επιτυχια τετοια που εξαναγκασε την GM να απαντησει αναλογα δυο χρονια αργοτερα με τη Chevrolet Camaro.
Σημερα, εν ετει 2020, η Mustang εξακολουθει να αντιπροσωπευει το προσιτο αμερικανικο dream car. Πανω απο 10.000.000 αυτοκινητα εχουν πουληθει μεχρι σημερα, ανακηρυσσοντας την σε παγκοσμιο best-selling σπορτσκαρ.
Τιμητικη αναφορα για το 1964 Autobianchi Primula, Pontiac GTO, Škoda 1000 MB
1965: Renault 16
Ισως να μην ηταν το πρωτο χατσμπακ στην Ιστορια, αλλα αυτο καθιερωσε το συγχρονο 5θυρο αμαξωμα, πριν απο ακριβως 55 χρονια. To Renault 4L μπορει να προηγηθηκε κατα τεσσερα χρονια, αλλα το R16 –Ευρωπαϊκο Αυτοκινητο της Χρονιας το 1966– ηταν αυτο που καθιερωσε το 5θυρο αμαξωμα χατσμπακ, καθως προσφερε και τη δυνατοτητα αναδιπλωσης η και αφαιρεσης των πισω καθισματων.
Τοτε μιλουσαν για κατι μεταξυ μπερλινας και στεϊσον, καθως ο ορος χατσμπακ μας προεκυψε αργοτερα. Η ασυνηθιστη γραμμη του μπορει να ξενισε αρχικα, αλλα εγινε γρηγορα πολυ αγαπητο, εμεινε 15 χρονια στην αγορα και κατασκευαστηκε σε σχεδον 1.850.000 κομματια. Οι χωροι και η ανεση που προσφερε το εκαναν να ξεχωριζει, οπως και η πολυ καλη σχεση τιμης-εξοπλισμου.
Τα πρωτα R16 GL ειχαν κινητηρα 1.470 cc, αλλα το R16 TS του 1968 λανσαρισε ενα νεο, αλουμινενιο 1.565 cc, που εδινε τελικη 160 km/h, ενω υπηρχε και εκδοση με αυτοματο κιβωτιο. Αυτο το τελευταιο, που ονομαζοταν R16 TA, ηταν και το πρωτο αυτοκινητο στον κοσμο με αυτοματο σασμαν με ηλεκτρονικη διαχειριση. To R16 TX του 1973 ειχε 1.647 cc, πεντε ταχυτητες και κορυφαιο για την εποχη εξοπλισμο.
Ολα τα R16 ηταν προσθιοκινητα, με το κιβωτιο εμπρος απο το (διαμηκη) κινητηρα για καλυτερη κατανομη βαρους και διαφορετικο μεταξονιο δεξια κι αριστερα λογω της αναρτησης με εγκαρσιες ραβδους στρεψης.
Τιμητικη αναφορα για το 1965 Audi F103 (Audi 72), Opel Kadett B, Peugeot 204, Shelby Mustang
1966: FIAT 124
Στις 10 Μαρτιου του 1966, το FIAT 124 αποκαλυφθηκε στο Σαλονι Αυτοκινητου της Γενευης και εκλεχτηκε «Car of the Year» το 1967. Το FIAT 124 αντικατεστησε τα FIAT 1300 και 1500, και μεταλλαχτηκε σε πολλες παραλλαγες, περιλαμβανομενης μιας Familiare (στεϊσον, με ενισχυμενα ελατηρια και αναθεωρημενη τελικη σχεση μεταδοσης), ενος 4θεσιου κουπε και ενος διθεσιου σπαϊντερ.
Περιπου 1.543.000 απο τα 124 καθε ειδους κατασκευαστηκαν στην Ιταλια, πριν το μοντελο αντικατασταθει το 1974 απο τις 4θυρες μπερλινες FΙΑΤ 131/132, παρολο που η παραγωγη σε αλλες χωρες συνεχιστηκε. Παγκοσμιως κατασκευαστηκαν περιπου τεσσερα εκατομμυρια FIAT 124. Ενα εργοστασιο στο Togliattigrad, στην πρωην ΕΣΣΔ, κατασκευαζε 2.000 FIAT 124 ημερησιως, υπο τα σηματα της Lada. Aν αθροισουμε και την παραγωγη εκτος Ιταλιας, τοτε θα πρεπει να μιλαμε για 17,3 εκατ. αυτοκινητα.
Παρα την κακη φημη του για τσιπικη κατασκευη και ροπη στη σκουρια, το 124 δεν ηταν οικονομικης μηχανολογιας. Με δισκοφρενα γυρω γυρω, ενα νεο 4κυλινδρο κινητηρα με εκκεντροφορο επικεφαλης που απεδιδε 60 αλογα απο 1.197 cc και εκδοσεις με τον μοτερ Twin Cam του Aurelio Lampredi, το «κουτι» της FIAT εβαλε τα γυαλια σε μεγαλο μερος του ανταγωνισμου.
Νωρις το 1967, παρουσιαστηκε μια ελαφρα επιμηκυμενη και πιο πολυτελης εκδοση του, το 125, που απο τη βασικη εκδοση φορουσε το μοτερ Twin Cam. Με 1.608 cc, αρχικα με 90 και στη συνεχεια με 100 αλογα στις εκδοσεις 125S και 125 Special, το τετραγωνο αυτο μοτερ (80×80 mm), μαζι με τις προγενεστερες και μεταγενεστερες εκδοσεις του, ηταν το κορυφαιο της εποχης στην κλαση του.
Με λουρια αντι για καδενες, αξιοπιστο, με ενα εκπληκτικο συστημα ρυθμισης των βαλβιδων και τροφοδοσια απο μολις ενα 34αρι Weber, εκανε τον bialbero μαζικης παραγωγης της Alfa Romeo να δειχνει υπερηλικος και αδηφαγος, φτωχος συγγενης.
Τιμητικη αναφορα για το 1966 Audi 80, Jensen Interceptor, Lamborghini Miura, Oldsmobile Toronado, Toyota Corolla, Volvo 140
1967: NSU Ro 80
Το προτζεκτ Ro 80 -Ro για το rotary (περιστροφικο) και 80 για το συμβολισμο του μελλοντος (δεκαετια ’80)- εγινε σημαια απο το 1964. Η NSU εκανε χρηση των πιο εξεζητημενων τεχνικων λυσεων της εποχης: Εμπρος κινηση, αναρτηση με ανεξαρτητους τροχους, υδραυλικο τιμονι, τεσσερα δισκοφρενα και ενα αμαξωμα περα για περα αυθεντικο.
Σε μια εποχη που οι τετραγωνες φορμες ηταν η συνταγη, το Ro 80 ηταν το πρωτο που υιοθετησε νεωτερικη σιλουετα, με επικλινες καπο και παρμπριζ, ψηλο πορτμπαγκαζ και τεραστιες γυαλινες επιφανειες. Στο εσωτερικο συναντουσες μια παραδοσιακα γερμανικη καμπινα: Ανετη, καλα εξοπλισμενη, ποιοτικη, αλλα και βαρετα σοβαρη.
Με το Rο 80 να ειναι αθορυβο, ανετο και με σπουδαιο κρατημα, η NSU δεν ηταν μακρια απο το να φωτογραφισει το μελλον του αυτοκινητου. Το Rο 80 ομως ηταν ακριβο, εκαιγε πολυ (19 lt/100 km!), ηταν ευαισθητο και με αναξιοπιστο μοτερ. Ετσι ποτε δεν γνωρισε την επιτυχια που προοιωνιζοταν η αυθεντικοτητα του.
Τιμητικη αναφορα για το 1967 Ford Escort (Ευρωπη), Pontiac Firebird, SAAB 99, Simca 1100, Toyota 2000GT
1968: Peugeot 504
Ομοιογενες και απαντωντας στις απαιτησεις μιας αστικης πελατειας που εψαχνε για ενα αυτοκινητο υψηλης σταθμης, το 504 αρεσε τοσο, σε σημειο που η καθυστερηση στις παραδοσεις εφτασε τους εξι μηνες κατα το λανσαρισμα του. Αποδοχη και επιτυχια που του εδωσαν τον τιτλο του Αυτοκινητου της Χρονιας 1969.
Αυθεντικο σε σχεδιασμο (Pininfarina), το 504 προκαλουσε αισθηση με το καπο που επεφτε προς τα εμπρος σε σχημα V, την αδρη οψη με τα μεγαλα φαναρια εμπρος και το πετυχημενο σχεδιο στα πισω φωτα. Οι φιλοδοξιες του 504, ηταν επισης μεγαλες στο χωροταξικο τομεα, με μια καμπινα φωτεινη και ευρυχωρη, καλα σχεδιασμενα καθισματα -με ενσωματωμενα προσκεφαλα στα εμπρος- και ανεξαρτητη αναρτηση και δισκοφρενα σε ολους τους τροχους.
Στο μηχανολογικο τομεα, το 504 ηταν πιο συντηρητικο. Σε αντιθεση με το νεωτερικο 204 (αλουμινενιο μοτερ, κινηση στους εμπρος τροχους), το 504 αρκουνταν στο καλο, παλιο μαντεμενιο μπλοκ του 404 και στην πισω κινηση. Ο ευρεως αναβαθμισμενος 1.800αρης του 404, με καρμπιρατερ η ψεκασμο, εδινε αξιοπρεπεις επιδοσεις για την εποχη, που βελτιωθηκαν το 1972 με το 2.0 Ti.
Τυπικα, ο κυκλος του Peugeot 504 εκλεισε το 1983, οποτε και αντικατασταθηκε απο το λιγοτερο πετυχημενο 505. Στην ουσια ομως συνεχισε να παραγεται για πολλα ακομη χρονια σε αλλες χωρες κατοπιν αδειας, με τελευταια τη Νιγηρια οπου η γραμμη παραγωγης εκλεισε το 2006! Μεχρι εκεινη τη μερα, περισσοτερα απο 3,6 εκατ. Peugeot 504 ειχαν αφησει πισω τους τη γραμμη παραγωγης.
Τιμητικη αναφορα για το 1968 Mercedes-Benz W114/W115, Opel GT, Toyota Hilux
1969: FIAT 128
Το 128 ηταν για την τορινεζικη εταιρεια μια επανασταση, αλλα και για την αυτοκινητοβιομηχανια η μητρα ολων των συγχρονων αυτοκινητων. Το πρωτο προσθιοκινητο αυτοκινητο στην 70χρονη ιστορια του τορινεζικου οικου εγινε αυτοστιγμει επιτυχια, κερδιζοντας ταυτοχρονα και τον τιτλο του Ευρωπαϊκου Αυτοκινητου της Χρονιας 1970.
Η συνταγη «ολα εμπρος», με τον κινητηρα τοποθετημενο εγκαρσια αλα Autobianchi Primula, το σασμαν διπλα του και ανισομηκη ημιαξονια, απομακρυνε τοσο το μοτερ απο την καμπινα οσο και εξαφανισε το τουνελ μεταδοσης που θα επεβαλλε σε αντιθετη περιπτωση η πισω κινηση.
Η νεα διαταξη δημιουργησε ετσι ενα επιπεδο πατωμα για τους επιβατες, ενω ταυτοχρονα εγινε δυνατη η χρηση ανεξαρτητης αναρτησης στον πισω αξονα. Μια λυση που εγγυατο τοσο το κρατημα στο δρομο οσο και την ανεση των επιβατων.
Ειναι γνωστο, οτι το Golf που σχεδιαστηκε απο τον Giorgetto Giugiaro και επετρεψε στη Volkswagen να γινει ο γιγαντας που ειναι σημερα, εμπνευστηκε σε μεγαλο βαθμο απο το 128. Για του λογου το ασφαλες να πουμε οτι ο Ιταλος στιλιστας εφερε στο Wolfsburg ενα FIAT 128 για να αποσυναρμολογηθει και να χρησιμοποιηθει απο τους Γερμανους τεχνικους ως παραδειγμα τεχνικης αριστειας στην κατασκευη κομπακτ αυτοκινητων.
Ενα παραδειγμα που διεσωσε τη φιρμα του «Λαϊκου Αυτοκινητου» απο την οικονομικη κριση και την εμμονη στη συνταγη του «Σκαραβαιου». Την αριστεια αυτη διαφημισε κατα κορον και η FIAT, ισχυριζομενη οτι τα μηχανικα μερη καταλαμβανουν μονο το 20% του ογκου του αυτοκινητου, αλλα και πως ο Enzo Ferrari εχει ενα 128 για προσωπικο του αυτοκινητο.
Τιμητικη αναφορα για το 1969 Austin Maxi, Chevrolet K5 Blazer, Ford Capri, Nissan S30 (Ζ car), Renault 12
1970: Citroën GS
Η GS ηταν το μοναδικο μοντελο μικρου κυβισμου με παροχες απο τις μεγαλες κατηγοριες: Ελαιοπνευματικη αναρτηση, 4κυλινδρο επιπεδο, αλουμινενιο και αεροψυκτο μοτερ με δυο επικεφαλης εκκεντροφορους, τεσσερα δισκοφρενα… Χαρακτηριστικα που δηλωναν ξεκαθαρα τη φιλοδοξια για μια «DS μαζικης παραγωγης». Αν και τηρουσε ομως ολες τις προδιαγραφες στον τεχνολογικο τομεα, της ελειπε η τολμη, τοσο σε επιδοσεις οσο και σε στιλ. Απο την αλλη ομως ηταν ενα αυτοκινητο, ανωτερο απο καθε αντιπαλο σε κρατημα και ανεση.
Η GS εμεινε στην παραγωγη μεχρι το 1979, πουλωντας σχεδον 1,9 εκατ. αυτοκινητα, παραδιδοντας τη σκυταλη στη GSA για αλλα οκτω χρονια…
Τιμητικη αναφορα για το 1970 Citroën SM, Ford Pinto, Nissan Cherry, Range Rover, Škoda 110 R, Toyota Celica
1971: FIAT 127
Κατασκευασμενο μεταξυ 1971 και 1987, και προορισμενο να διαδεχθει το FIAT 850, το 127 κατασκευαστηκε σε 5.124.289 κομματια. Αυτο το μικρο αυτοκινητο ηταν ομως κατι περισσοτερο απο ενα αλμα γενεας απο τον προκατοχο του, λογω της προηγμενης τεχνολογιας του. Αλλα και της καθιερωσης μιας νεας κατηγοριας, αυτης των σουπερμινι.
Το FIAT 127 παρουσιαστηκε τον Απριλιο του 1971 και η επιτυχια του ηταν ακαριαια παιρνοντας μαλιστα τον τιτλο του Ευρωπαϊκου Αυτοκινητου της Χρονιας με το «καλημερα», το 1972. Εγινε δε ενα απο τα αγαπημενα αυτοκινητα της Ευρωπης (best seller 1973-1978) και ο σεβντας και καθημερινος συντροφος χιλιαδων Ελληνων.
Το 127 μεσα απο τρεις γενιες εζησε μεχρι το 1987 και βγηκε σε παμπολλες παραλλαγες (3θυρο, 5θυρο, Panorama (στεϊσον), Fiorino (επαγγελματικο), μεχρι και crossover (εν ετει 1979, παρακαλω) το 127 Rustica.
Nα μην αμελησουμε την ελληνικη εκδοση του 127, που ξεκινησε απο την Αυτοκινητοβιομηχανια Ελλαδος το 1975 με το Mini Jeep Scout 127, οπως αναφεροταν αρχικα στα χαρτια. Για λογους δικαιωματων του ονοματος ομως, το «Mini Jeep» καταργηθηκε και εμεινε το 127 Scout, το οποιο στη συνεχεια μετονομαστηκε σε Amico.
Η Αυτοκινητοβιομηχανια Ελλαδος, στην ουσια της, δεν επροκειτο για βιομηχανια, αλλα για τον συναρμολογητη ενος τζιποειδους 127 της ιταλικης εταιρειας Fissore που ειχε και τα δικαιωματα. Η μεγαλη ζητηση αναγκασε την Αυτοκινητοβιομηχανια Ελλαδος το 1978 να μεγαλωσει τη δραστηριοτητα της, κατασκευαζοντας ενα εργοστασιο στη Θηβα. Και το 127 Amico συνεχισε την «παραγωγη» του ανανεωμενο και σε εκδοση «φορτηγακι». Η αλλαγη του νομου το 1984, που βαφτισε τζιπ και τζιπακια σε φορτηγα, επεφερε δραματικη πτωση στις πωλησεις του 127 Amico που τερματισε την καριερα του υστερα απο 6.021 αυτοκινητα.
Τιμητικη αναφορα για το 1971 Alfa Romeo Alfasud, Mercedes-Benz R107 και C107, και Ferrari 365 GT/4 BB
1972: BMW 5 Series (E12)
Η 5αρα, το 1972, σημανε τη στροφη της BMW στη μεταμοντερνα εποχη και την προσηλωση της στην ακαταμαχητη ποιοτητα. Παραλληλα διατρανωσε τη βουληση του Μοναχου να ξεπερασει τις εντονες ακμες και γωνιες των 60s. Οχι μονο δινοντας πιο ρευστες και μοντερνες γραμμες, αλλα και εναν αισθητικο κωδικα που θα ταυτοποιουσε τη νεα Σειρα και που θα περνουσε ως οικογενειακο υφος στα μοντελα που θα ερχονταν, οπως για παραδειγμα η 3 Series τρια χρονια αργοτερα.
Καλοδεχουμενη για την αισθητικη, το μεγαλο σαλονι και την οδικη ποιοτητα της, η 5 Series ηταν επισης απλησιαστη απο τον ανταγωνισμο σε παρουσιαση και φινιρισμα. Αντιθετα η BMW ηταν τσιγκουνα στον εξοπλισμο της πολυτελους μπερλινας της: Το σασμαν ηταν ενα ξερο 4αρι, για πισω φρενα φορουσε ταμπουρα, ενω ηλεκτρικα παραθυρα και σερβοτιμονο ανηκαν στον προαιρετικο εξοπλισμο.
Αλλα το πιο σοβαρο, καθως φορουσε το διλιτρο μοτερ με τα καρμπιρατερ της ΒΜW 2002, ηταν οι μολις ικανοποιητικες επιδοσεις της 520 για το στατους της. Τα πραγματα ισα που επαιρναν μια καλυτερευση οταν το μοτερ φορεσε ψεκασμο. Θα επρεπε καποιος να περιμενει την ελευση των 6κυλινδρων μπλοκ για να αποκτησει η 5αρα ψυχη και να κανουν τα αυτοκινητα κασε.
Το 1973 λανσαριστηκε η 525 (5 για τη Σειρα και 25 για τον 2,5λιτρο κινητηρα), με την ισχυ να ανεβαινει στους 145 PS και το ελαστικο 6κυλινδρο μοτερ να δινει λογο βαρους/ιπποδυναμης που αξιζε τον κοπο.
Τα πραγματα εγιναν ακομα καλυτερα με την 528 και το 2,8λιτρο μοτερ που ανεβηκε στους 165 ιππους, ανοιγοντας στην 5αρα την πορτα του κλαμπ των χιλιομετροφαγων της εθνικης που ξεπερνουσαν τα 200 km/h.
Τιμητικη αναφορα για το 1972 FΙΑΤ 126, FΙΑΤ X/19, Lancia Beta, Renault 5 και Volkswagen Passat
1973: Ford Mustang II
H αληθεια ειναι οτι το 1973 ηταν μια αγονη χρονια, καθως ψαξαμε με το τουφεκι να βρουμε αυτοκινητο που να προκαλεσε παγκοσμια, ευρωπαϊκη η εστω ελληνικη εντυπωση στα αυτοκινητικα πραγματα. Οποτε στρεψαμε τα ματια μας στην αλλη οχθη του Ατλαντικου, οπου η Ford κατελαβε τους φαν της Mustang εξ απηνης με τη δευτερη γενια της.
Με βαση την εξελιξη της πλατφορμας που βρισκαμε και κατω απο το Pinto, ηταν 33 ποντους πιο κοντη απο αυτο και 18 ποντους απο την πρωτη Mustang του 1964. Οι αλλαγες κατω απο το καπο ηταν εξισου δραστικες. Ο βασικος κινητηρας ηταν 4κυλινδρος με μολις 85 ιππους, ενω η πιο ισχυρη Mustang II απεδιδε 110 αλογα απο ενα μοτερ V6, καθως το V8 εξαφανιστηκε απο την πρωτη πετρελαϊκη κριση.
Οι γενιτσαροι του διασημου pony car του Μπλε Οβαλ ουρλιαζαν «say it ain’t so!», αλλα τελικα η αγορα ανταποκριθηκε θετικα σε αυτες τις δραματικες αλλαγες. Η Ford πουλησε 338.136 μοναδες για το MY 1974 σε συγκριση με τις 193.129 της τελευταιας χρονιας του «καλου», μεγαλου μοντελου ΜΥ 1973.
Τιμητικη αναφορα για το 1973 Enfield 8000, διοτι ηταν ηλεκτρικο και το φτιαξαμε εμεις στη Συρο.
1974: Volkswagen Golf
Βαδιζουμε ηδη στην ογδοη γενια του Golf, του μοντελου με τις υψηλοτερες πωλησεις στην ιστορια της Volkswagen. Με καθαρα μαθηματικους ορους, ενα νεο Golf παραγγελνεται καπου στον κοσμο καθε 41”, καθε μερα, χωρις διακοπη, απο την εναρξη παραγωγης πριν απο 46 χρονια. Αυτο μεταφραζεται σε περιπου 780.000 οχηματα ετησιως. Αλλα και παγκοσμια ειναι το μοντελο με τις δευτερες περισσοτερες πωλησεις στην Ιστορια, πισω απο τις δωδεκα γενιες της Toyota Corolla.
Σχεδιασμενο απο τον Giorgetto Giugiaro σε χατσμπακ αρχικα και καμπριολε αργοτερα, το Golf Ι εξελαβε μορφη επικοινωνιακης χιονοστιβαδας το 1975 με την εκδοση GTI που κεντρισε το ενδιαφερον του κοινου και μετετρεψε μια περιθωριακη παραλλαγη σε mainstream κατηγορια και αργοτερα σε ενα ολοκληρο «κινημα» μεσα στους κολπους της αυτοκινητοβιομηχανιας.
Καποιοι κατακρινουν το Golf ως βαρετο και προβλεψιμο. Τα συστατικα ενος Golf παραμενουν ομως σχεδον αναλλοιωτα απο το 1974 και ειναι αυτα πανω στα οποια η VW εχει επενδυσει, κρατωντας το κομπακτ χατσμπακ της στον εμπορικο αφρο: Ραφινατη λειτουργια, ποιοτητα κατασκευης, σπουδαιοι κινητηρες και αξιοπρεπη δυναμικα χαρακτηριστικα.
Καθολου τυχαιο λοιπον που περιλαμβανεται στα τρια αυτοκινητα που εχουν κερδισει τον τιτλο του «Ευρωπαϊκου Αυτοκινητου της Χρονιας» απο δυο φορες: Renault Clio (1991, 2006), Volkswagen Golf (1992, 2013) και Opel Astra (1985, 2016).
Τιμητικη αναφορα για το 1974 Audi 50, Citroën CX, Jeep Cherokee (SJ)
1975: BMW 3 Series (E21)
Με ντεμπουτο το 1975, η καινουργια γκαμα της BMW στις διπορτες μπερλινες, με τη 3 Series E21, αναντιλεκτα διακρινοταν για το στιλ και την ποιοτητα κατασκευης. Και θα κατερριπτε καθε ρεκορ πωλησεων της βαυαρικης εταιρειας.
Η 3αρα αποτελουσε τη συνεχεια στις διπορτες μπερλινες της BMW, κεφαλαιο που ανοιξε για τη βαυαρικη εταιρεια με τη Σειρα 1602/2002. Το σασι της νεας 3 Series προερχοταν εξαλλου απο εκεινη, μεγαλωμενο κατα δεκα ποντους, οπως και τα μπλοκ του μοτερ των 1.600 και 1.800 κυβικων που εξοπλισαν αντιστοιχα τις 316 και 318. Στον αντιποδα, οι αναρτησεις ηταν πληρως αναθεωρημενες προκειμενου να υποστηριξουν ενα πιο ανετο χαρακτηρα.
Με εξαιρετικη ποιοτητα κατασκευης και εξαιρετικη εργονομια, η E21 εθεσε το προτυπο για τις μελλοντικες BMW, καθως και τον πηχη για τους ανταγωνιστες, που κατα πλειονοτητα δεν καταφεραν να φτασουν. Ενας απο τους απολυτους νεωτερισμους του αυτοκινητου ηταν ο σχεδιασμος του ελλειψοειδους ταμπλο που δημιουργουσε ενα ειδος κοκπιτ γυρω απο τον οδηγο. Κατι που παραμενει αναποσπαστο στοιχειο του εσωτερικου σχεδιασμου των BMW μεχρι και σημερα. Και κατι που εφερε το νεο ορο στον αυτοκινητικο Τυπο: Οδηγοκεντρικος.
Σε ποιοτικη ερευνα που διεξηγαγε το 1980 η BMW, το συμπερασμα ηταν αποστομωτικο σχετικα με την επιτυχια του αυτοκινητου. Τεσσερις στους πεντε αγοραστες της 3 Series θα ξαναγοραζαν το αυτοκινητο! Ο Βαυαρος κατασκευαστης ομως ειχε και την ποσοτικη επιβεβαιωση: Το 1983, οταν αποφασισε να δωσει την εμπορικη σκυταλη στη δευτερη γενια της 3 Series, η πρωτη γενια ειχε ηδη ξεπερασει το φραγμα του ενος εκατομμυριου πωλησεων ηδη απο το 1981. Νουμερο-ρεκορ που την ανεδειξε ως την πιο πετυχημενη BMW της εποχη της.
Τιμητικη αναφορα για το 1975 Ferrari 308GTB, Hyundai Pony, SIMCA 1307 και Volkswagen Polo
1976: Ford Fiesta
Απο τοτε που το πρωτο Ford Fiesta λανσαριστηκε εμπορικα στην Ευρωπη, το 1976, η καμπυλη των πωλησεων του βρισκεται σε διαρκη ανοδο και το σουπερμινι του Μπλε Οβαλ καταγραφεται μεταξυ των κορυφαιων στην κατηγορια.
Το πρωτο Fiesta αντιπροσωπευε τη μεγαλυτερη επενδυση σε προϊον απο οποιονδηποτε κατασκευαστη αυτοκινητων. Ηταν δε το πρωτο μοντελο της Ford με εμπρος κινηση, καθως και το πρωτο της εταιρειας με εγκαρσια τοποθετημενο κινητηρα για καλυτερη ευθετηση των χωρων.
Πανω απο 16 εκατομμυρια Fiesta εχουν πωληθει παγκοσμιως σε αυτες τις οκτω γενιες που εχουν μεσολαβησει απο το 1976. Εκτοτε, οι υποψηφιοι αγοραστες σουπερμινι αξιολογουν τον συνδυασμο χωρων, προσιτης τιμης και κατα τεκμηριο λαμπρων οδικων χαρακτηριστικων. Αλλα και μια πλουσια γκαμα εκδοσεων που η Ford φροντιζει να τη διατηρει μεχρι σημερα.
Τιμητικη αναφορα για το 1976 Mercedes-Benz W123, Porsche 924, Rover SD1
1977: Lada Niva
Η Lada εξελιξε το Niva για να καλυψει τη ζητηση για ενα σκληροτραχηλο και εξειδικευμενο off-roader, ικανο να αντιμετωπισει τη Σιβηρια. Αν και μοιραστηκε καμποσα εξαρτηματα με το Lada 2101 που προερχοταν απο το πρωτο FIAT 124, το Niva σχεδιαστηκε εξ ολοκληρου in-house. Ελαφρυ, μαζεμενο σε διαστασεις και οικονομικα προσιτο, εγινε μονομιας μεγαλο χιτ και το πιο εξαγωγιμο προϊον της Lada.
«Lada» και «ποιοτητα» εκεινη την εποχη ηταν δυο λεξεις ασυμβατες, τουλαχιστον οπως εννοουσαν τη δευτερη στη Δυση. Απο την αλλη ομως, το Vaz 2121 η Lada Niva η Lada 4×4 ηταν αρκετα στιβαρο για να επιβιωσει μια δεκαετια ως οχημα υποστηριξης για τη σοβιετικη βαση στην Ανταρκτικη.
Δεν ειναι λοιπον καθολου τυχαιο που ειναι η επιλογη μας για το 1977, διοτι για πολλα χρονια στη χωρα μας, καθε τεχνικη εταιρεια που σεβοταν τον εαυτο της, εφοδιαζε τα εργοταξια της με ενα η περισσοτερα Niva. Και οπως λεει ο αστικος μυθος, «παρ’το μεταχειρισμενο για να εχει λυσει ηλεκτρικα και αλλα προβληματα ο προηγουμενος ιδιοκτητης».
Η παραγωγη του Niva συνεχιζεται και σημερα, και μαλιστα πριν απο λιγους μηνες υπεστη ενα μικρο facelift για το 2020. Αλλα το τελος του, θελοντας και μη, ειναι κοντα. Ενα νεο πρωτοτυπο «Niva» αποκαλυφθηκε το 2018 με το μοντελο παραγωγης να αναμενεται το 2022.
Τιμητικη αναφορα για το 1977 Ford Bronco, Matra Rancho, Porsche 928
1978: Mazda RX-7
H Mazda, σταθερη οπαδος του κινητηρα Wankel, επεμεινε πονταροντας τα διπλα. Ετσι λανσαρισε υστερα απο δεκα χρονια, το 1978, ενα δευτερο μοντελο με περιστροφικο μοτερ στην γκαμα της. Ηδη, απο το 1967 το Cosmo Sport 110S βρισκοταν σε παραγωγη, η αληθεια ειναι χωρις εμπορικη επιτυχια. Παρολα αυτα, ο κατασκευαστης απο τη Hiroshima εκανε ακομα ενα βημα, προτεινοντας στην αγορα ενα μικρο σπορτιφ κουπε, εξελιγμενο γυρω απο αυτην την τεχνολογια: Το RX-7.
Οι Ιαπωνες μηχανικοι εργαστηκαν σκληρα προκειμενου να εξαλειψουν τα μειονεκτηματα του περιστροφικου κινητηρα. Βλεπετε, το αντικειμενο, μυστηριωδες η εξωτικο, βρισκοταν ακομη σε πειραματικο σταδιο και ηταν μαλλον ακαταλληλο για τις καθημερινες συνθηκες. Με αυτο στο μυαλο, το λανσαρισμα ενος μικρου σπορτιφ κουπε που μετουσιωνε τη φιλοδοξια της Mazda να ανταγωνιστει το Datsun 240Z και την Porsche 924, ηταν μια προκληση για τους ανθρωπους της εταιρειας και ουτοπικο για τους γυρω.
Με συνειδηση του ρισκου, η Mazda επαιξε με προσοχη, ελαχιστοποιωντας το κοστος παραγωγης. Με γλυκια, ισορροπημενη σιλουετα, αντιθετα με ο,τι συμβαινει στα κουπε, η γυαλινη πισω πορτα σε συνδυασμο με τη ρευστοτητα του καπο παρειχαν εξαιρετικη ορατοτητα προς τα πισω. Μονο μειονεκτημα, η καλη χωρητικοτητα του πορτμπαγκαζ που τιμωρειτο απο το πολυ ψηλο κατωφλι φορτωσης.
Στο πλαισιο της εξοικονομησης κοστους υπηρχαν δισκοφρενα μονο στους εμπρος τροχους και κλασικη αναρτηση με το πισωκινητο set-up, τα γονατα μακφερσον εμπρος και τον ακαμπτο αξονα πισω να προερχονται απο το Mazda 323, οπως και το 4χυτο χειροκινητο σασμαν. Στο πλαισιο της μειωσης του κοστους και το προωθητικο του προγραμμα σχεδιαστηκε να ειναι παρομοιο με μιας περιορισμενης εκδοσης.
Παρολα αυτα, στον δρομο, οι επιδοσεις πρωτης γραμμης αποκτουσαν μεγαλυτερη αξια απο την ισορροπημενη οδικη συμπεριφορα και τα απαραμιλλα φρενα. Σε αυτα τα δυο τα τελευταια, σημαντικο ρολο επαιζε η παναλαφρη κατασκευη που κυμαινοταν απο 950 εως 1.050 kg αναλογα με την εκδοση.
Απο την αλλη, το μοτερ με τους δυο ροτορες και τα 1.146 cc, οσο μεγεθος του ελειπε με τοση βενζινη το αναπληρωνε. Τα κυβικα ηταν ομως κι ενας απο τους λογους που το RX-7 διεγραψε συγκριτικα με αλλες χωρες καλη εμπορικη πορεια στην Ελλαδα. Και γι’ αυτο βρισκεται στη λιστα μας…
Τιμητικη αναφορα για το 1978 FIAT Ritmo, SAAB 900
1979: Lancia Delta
Εξυπνα σχεδιασμενη απο την ItalDesign και με σπιρτοζικους κινητηρες, η Delta ξεπερασε τις προσδοκιες του κατασκευαστη της, τοποθετουμενη σε πολυ καλη θεση στην κατηγορια της, τοσο στην Ιταλια οσο και στις διαφορες ευρωπαϊκες χωρες οπου διατεθηκε. Μαλιστα, το 1982, με την προσθηκη ενος κλασικου τριτου ογκου, η Delta εξελιχτηκε παραλληλα σε μια κλασικη μπερλινα, την Prisma.
Στην καμπινα, η Delta ηταν κομψη και ευρυχωρη, με το σχεδιο της επισης υπογεγραμμενο απο τον ιδιο που σχεδιασε την καροσερι, τον Giugiaro, σε μια συνεργασια που ηταν η πρωτη για το Gruppo FIAT. Να σημειωσουμε οτι το πρωτοτυπο που απετελεσε την εμπνευση και προεκυψε η Delta ηταν το Asso di Picche (Ασος Μπαστουνι) που ειχε σχεδιασει ο Ιταλος στιλιστας για την… Audi!
Με πολυ καλη υποδοχη απο κοινο και Τυπο, και με εγκωμιαστικα σχολια για την ανεση και την οδικη συμπεριφορα της, η Lancia Delta εξελεγη Αυτοκινητο της Χρονιας 1980, ενω η Delta HF 4WD το 1986 εγκαινιασε ενα απο τα πιο προηγμενα τετρακινητα συστηματα μεταδοσης που δημιουργηθηκαν ποτε.
Να αναφερουμε βεβαια και την Delta 1.1 και 1.1 S που προοριζονταν αποκλειστικα για την ελληνικη αγορα και ηταν πανομοιοτυπες με αυτες της ιταλικης. Η μονη διαφορα απο τις υπολοιπες Delta ηταν προφανως το μοτερ. Ακομα μια κινητηρια μοναδα απο τα ραφια της FIAT που απο 1.116 cc απεδιδε 64 αλογα στις 6.000 rpm. Βεβαια, η Λαμδα ΑΕ του αειμνηστου Χρηστου Δαμασκου αναλαμβανε να την κανει 1.500αρα, ανεβαζοντας τα αλογα στα 85.
Στην ουσια της, η Delta ηταν μια πιο κομψη, πιο εξελιγμενη και ακριβοτερη εκδοχη του FIAT Ritmo. Ο,τι ειναι το Audi A3 για το Volkswagen Golf. Ηταν λοιπον ενα premium! Με αλλα λογια, οι Ιταλοι, αντιθετα με ο,τι πιστευουν πολλοι, εριξαν στους Γερμανους στην υποθεση «premium κομπακτ» 17 χρονια!
Τιμητικη αναφορα για το 1979 Mercedes-Benz G-Wagen, Opel Astra, Volkswagen Jetta
1980: FIAT Panda
Πραγματικο οροσημο στην κατηγορια των μινι, αλλα και στην αυτοκινηση γενικοτερα, το πρωτο FIAT Panda ηταν ενα λαμπρο κομματι σχεδιασμου της Italdesign απο τους Giorgetto Giugiaro και Aldo Mantovani. Σχεδιασμενο για να κατασκευαζεται και να λειτουργει με ελαχιστο κοστος, το Panda διεθετε ενα εξυπνα πρακτικο και διαμορφωσιμο εσωτερικο, ενω ολα τα τζαμια του ηταν επιπεδα, οποτε και πανομοιοτυπα στις δυο πλευρες του αυτοκινητου.
Το Panda Serie 1 κρατηθηκε στη ζωη με μικρες βελτιωσεις για 13 χρονια, μεσα στα οποια κατασκευαστηκαν σχεδον 4,5 εκατομμυρια κομματια. Η εκδοση του σε 4×4 το 1983 εδωσε μαλιστα νεα διασταση στην κατηγορια και στο ιδιο το μοντελο. Το Panda μεσα σε αυτα τα 23 χρονια καριερας κατασκευαστηκε σε περιπου 4,5 εκατομμυρια κομματια που εφτασαν τα 5,5 αν αθροισουμε σε αυτα το ισπανικο alter ego του, το SEAT Marbella.
Οταν η FIAT αποφασισε να λανσαρει το νεο Panda το 2011, ηταν προφανες πως ο παρονομαστης ειχε εκ των πραγματων αλλαξει. Ελιτισμος, καταναλωτισμος και προδιαγραφες ασφαλειας απεκλειαν την επιστροφη στις ριζες του οριτζιναλ Panda, ως εκ τουτου και να επιβληθει εμπορικα στην κατηγορια, εκτος βεβαια της ιταλικης αγορας.
Μιας και ομως βρισκομαστε σημερα σε μια φρενιτιδα εσπευσμενης ηλεκτροκινησης, να πουμε οτι η FIAT λανσαρισε εμπορικα ενα ηλεκτρικο Panda της Serie 2 το Μαρτιο του 1990. Tο Panda Elettra, που παρεμεινε στον καταλογο μεχρι το 1998, ηταν το πρωτο ηλεκτρικο αυτοκινητο μαζικης παραγωγης στον κοσμο και διατεθηκε σε μερικες χιλιαδες κομματια, με χρηση κυριως απο τις ιταλικες δημοσιες υπηρεσιες.
Τιμητικη αναφορα για το 1980 Audi Quattro, Austin Metro, Bentley Mulsanne, Ford Escort Mk3
1981: BMW 5 Series E28
Στη μεγαλη λιστα μας, εχει ηδη εμφανιστει η πρωτη 5 Series, η Ε12. Αλλα αυτη η δευτερη γενια ειναι μια ακομα πιο ολοκληρωμενη συνταγη στην κατηγορια. Και τολμουμε να πουμε οτι αποτελει σημαντικοτερο μοντελο απο την προκατοχο της, παρολο που ο ογκος πωλησεων δεν δικαιωνει τη δραστικη βελτιωση που υπεστη η 5αρα ως Ε28.
Στην γκαμα, εβρισκες 4κυλινδρα και 6κυλινδρα σε σειρα μοτερ μορφες, καθως και εναν 6κυλινδρο ντιζελ, επισης straight-six, στα 2,4 lt, πανω στην 524 TDS. Αλλα η Ε28 ηταν κι εκεινη που μας εδωσε την πρωτη M5 το 1984, με 6κυλινδρο μοτερ σε σειρα, 3,5 lt και αποδοση 286 PS.
Τιμητικη αναφορα για το 1981 DMC DeLorean, Maserati Biturbo, Renault 9 και 11, Volkswagen Passat (B2)
1982: Mercedes-Benz 190 W201
Η Mercedes-Benz μετρουσε σχεδον εναν αιωνα ιστοριας οταν λανσαρισε την πρωτη κομπακτ 4θυρη μπερλινα, την 190, προδρομο της C-Class. Μεχρι τοτε, η Mercedes-Benz επικεντρωνοταν αποκλειστικα σε μεγαλυτερα και πιο ακριβα μοντελα, ειτε μπερλινες ειτε στεϊσον ειτε κουπε και καμπριο.
Η ιδεα για το λανσαρισμα της 190 ηταν οτι θα αυξανε τον ογκο των πωλησεων για τη Mercedes-Benz, δειγματιζοντας σε μια καινουργια και πιο νεαρη ηλικια, πρεσβευοντας ταυτοχρονα βασικες αξιες της γερμανικης φιρμας: Στιβαροτητα, ασφαλεια, ποιοτητα. Για τον σκοπο αυτο, η 190 πρωτοστατησε στη χρηση ελαφρου χαλυβα υψηλης αντοχης για τη βελτιωση της ασφαλειας στις συγκρουσεις, ενω περιελαμβανε αεροσακους, προεντατηρες στις ζωνες ασφαλειας και φρενα με ABS.
Οταν η παραγωγη της ολοκληρωθηκε υστερα απο 11 σχεδον χρονια, το 1993, ειχαν κατασκευαστει σχεδον 1,9 εκατομμυρια 190αρες. Αναμεσα σε αυτες και οι σπορ 190 E 2.3-16 και 2.5-16, προοιμιο των πληθωρικων Evolution και Evolution 2.
Τιμητικη αναφορα για το 1982 Audi 100, BMW 3 Series (E30), Citroën BX, Mitsubishi Pajero, Opel Corsa, Porsche 944 και Volvo 760
1983: FIAT Uno
Τη δεκαετια του 1980, πολυ πριν απο το ευρω και την κριση, η Ιταλια ηταν στα προθυρα ενος «δευτερου οικονομικου θαυματος». Και η FIAT ηταν τοτε η ιδια η Ιταλια. To 1983, η φιρμα του Torino παρουσιασε το νεο της σουπερμινι, το Uno, απο την επιτυχια του οποιου εξαρτιοταν ουσιαστικα το μελλον της. Γι’ αυτο κι εβαλε τα δυνατα της, τοσο στη σχεδιαση του μοντελου και την οργανωση της παραγωγης του οσο και στη διαφημιση του.
Σχεδιασμενο απο τον Giorgio Giugiaro για να αντικαταστησει το FIAT 127, το Uno ξεκινησε την καριερα του τον Ιανουαριο του 1983 και στο «φτερο» εξελεγη Ευρωπαϊκο Αυτοκινητο της Χρονιας. Συμφωνα με τα δημοσιευματα της εποχης, οχι λιγοτερα απο 700 εκατ. δολαρια δαπανηθηκαν για τον σχεδιασμο και την εξελιξη του μικρου FIAT. Ενω διανυθηκαν περισσοτερα απο εξι εκατομμυρια χιλιομετρα δοκιμων με 360 πρωτοτυπα!
Η παραγωγη του Uno ξεκινησε στο εργοστασιο του Mirafiori και της Rivalta, με ρυθμο 450 χιλιαδων μοναδων ετησιως. Η αυτοματοποιηση της γραμμης παραγωγης περιλαμβανε 200 ρομποτ-συγκολλητες κι αλλα 20 για τη βαφη. Για να περιορισουν την οξειδωση, το «χτικιο» των FIAT, εγιναν μεγαλες προσπαθειες, μεταξυ των οποιων και μια μεγαλη αντισκωριακη φροντιδα για το αμαξωμα.
Το Uno ηταν ενα εξαιρετικο αυτοκινητο που επαναπροσδιορισε τα σουπερμινι και αξιζε την τεραστια εμπορικη επιτυχια που ειχε -παραγοταν επι 30 χρονια! Και γι’ αυτο βρισκεται στη λιστα μας.
Τιμητικη αναφορα για το 1983 Alfa Romeo 33, Dodge Caravan/Plymouth Voyager, Honda CR-X, Jeep Cherokee (XJ) και Peugeot 205
1984: Renault Espace
Η ιδεα του MPV οπως το γνωριζουμε γεννηθηκε στη Matra: Ενα 7θεσιο αυτοκινητο ενος ογκου, με διαμορφωσιμη καμπινα, κομπακτ και δυναμικο. Το 1979, η γραφιδα του Αντωνη Βολανη εδωσε ζωη σε μια σειρα απο πρωτοτυπα που προταθηκαν στην… Peugeot. Η φιρμα του Sochaux δεν ικανοποιηθηκε και η Matra υπεβαλε την ιδεα στη Renault με την επιτυχια που γνωριζουμε.
Απο την πρωτη εκδοση του 1984 που κατασκευαστηκε απο τη Matra στο Romorantin και απο την Alpine στη Διεππη, το Espace δημιουργησε τις βασεις για την επιτυχια του: Μεγαλες γυαλινες επιφανειες, αμαξωμα απο φαϊμπεργκλας και πολυεστερα, περιστρεφομενες εμπρος θεσεις. Φρεσκαρισμενη το 1988, η πρωτη γενια πουλησε 191.674 αυτοκινητα.
Τιμητικη αναφορα για το 1984 Ferrari 288GTO, Ferrari Testarossa, Mercedes-Benz W124 , SAAB 9000, SEAT Ibiza, Toyota MR2
1985: Ferrari 328 GTB/GTS
Τον Σεπτεμβριο του 1985, η 328 παρελαβε τη σκυταλη απο τη Ferrari 308. Η γραμμη της τελευταιας ειχε φερει τη Ferrari εμπρος σε μια επιτυχια που δεν ειχε γνωρισει ποτε μεχρι εκεινη την ημερα το Maranellο. Μεσα σε δεκα χρονια, οι Ferrari 308 επετρεψαν στη φιρμα του cavallino rampante να τριπλασιασει την ετησια παραγωγη της. Η 328 ηρθε λοιπον για να επιβεβαιωσει αυτη τη μαεστρια.
Ηταν στην IAA 1985, στη Φρανκφουρτη που εκανε το ντεμπουτο της η καινουργια Ferrari 328 GTB και GTS. Στην πραγματικοτητα επροκειτο για την εξελιξη της 308 παρα για ενα πραγματικα καινουργιο αυτοκινητο. Παρολα αυτα, οι τεχνολογικες αναβαθμισεις και οι στιλιστικες επεμβασεις ηταν ιδιαιτερα ενδιαφερουσες, αν οχι αναγκαστικες.
Γιατι ομως αυτη η Ferrari βρισκεται στη λιστα μας; Ηταν μηπως το κορυφαιο μοντελο του Maranello το 1985; Ο λογος που η 328 βρισκεται επικεφαλης για τουτη εδω τη χρονια ειναι διοτι επροκειτο για την πρωτη Ferrari «καθημερινης» χρησης και με συντηρηση προσιτη για μεγαλη γκαμα πορτοφολιων. Αν βεβαια ειχες τα χρηματα να την αγορασεις.
Τιμητικη αναφορα για το 1985 Bentley Turbo R, Ford Taurus, Peugeot 309 και Subaru XT
1986: Porsche 959
Η 959 με τα πληθωρικα ηλεκτρονικα ηταν τεχνολογικα το πιο προηγμενο σπορ αυτοκινητο στην εποχη του. Αλλα ταυτοχρονα το πιο γρηγορο και το ασφαλεστερο, καταπινοντας οποιαδηποτε Ferrari στον δρομο για πλακα.
Η 959 φωναζε απο μακρια οτι προερχοταν απο την 911. Απο την τελευταια δανειζοταν το ατσαλινο σασι, τον κεντρικο κλωβο και τη θεση του μοτερ πισω. Καθε ομοιοτητα ομως σταματουσε εκει. Διοτι, οι μηχανικοι της Porsche σηκωσαν τα μανικια για να συνδυασουν την εμπειρια στους αγωνες με ο,τι καλυτερο ηξεραν για την ηλεκτρονικη τεχνολογια.
Απο τους αγωνες, η 959 πηρε τον 6κυλινδρο μποξερ της 956 (detuned απο τα 650 στα 450 αλογα) με δυο τουρμπο, αεροψυκτο μπλοκ, υγροψυκτες κεφαλες και χωρητικοτητα 2,85 lt, 500 cc μικροτερο απο το υφισταμενο μοτερ της 911. Συνδυαζοταν δε, με ενα μοναδικο 5αρι σασμαν, συν μια επιπλεον σχεση «G» για off roading και φυσικα οπισθεν.
Κατω απο το αλουμινιο, το κεβλαρ (Aramid) και το Nomex του «κελυφους» της 959 βασιλευαν τα ηλεκτρονικα. Η κινηση σε ολους τους τροχους κατανεμοταν αναλογα με την προσφυση, μεσω του Porsche-Steyr Kupplung (PSK) που ηταν ο,τι πιο συγχρονο συστημα τετρακινησης εκεινη την περιοδο. Ικανο να μεταβαλλει δυναμικα την κατανομη της ροπης μεταξυ του εμπρος και του πισω αξονα, σε στεγνο και βρεγμενο, το συστημα PSK μοιραζε τη ροπη σε αναλογια 40% εως 60% μεταξυ του μπροστινου και του πισω αξονα, και μπορουσε να φτασει στον τελευταιο μεχρι 80% σε φουλ επιταχυνση. Μπορουσε ακομα να μεταβαλλει την κατανομη αναλογα και με την αλλαγη στην προσφυση του οδοστρωματος παρεχοντας ελκτικη προσφυση και κατευθυντικοτητα παντα.
Τα ηλεκτρονικα του αυτοκινητου απαρτιζονταν απο μια στρατια τσιπ και μικροεπεξεργαστες, ικανα να ρυθμιζουν ταυτοχρονα τη σκληροτητα της αναρτησης και την αποσταση απο τα εδαφος, αναλογα με την ταχυτητα -οι 961 ειχαν σταθερες αναρτησεις. Μεχρι και οι ζαντες μαγνησιου ηταν μοναδικες, σχηματιζοντας ενα κουφιο, αεροστεγες τμημα με το λαστιχο, ενω διεθεταν και συστημα ελεγχου πιεσης με μονιτορ στο ταμπλο. Αυτο το τελευταιο διεθετε και ενδειξη για το πισω διαφορικο, καθως και για το ποσο της ισχυος που μεταφεροταν στον εμπρος αξονα. Ολα αυτα εδιναν στην Porsche 959 των 1.450 kg την απαραιτητη προσαρμοστικοτητα που χρειαζονται τοσο τα αγωνιστικα οσο και τα «σουπερ» αυτοκινητα για το δρομο.
Η Porsche κατασκευασε συνολικα 337 κομματια (περιλαμβανομενων των 37 πρωτοτυπων και αυτοκινητων προ-παραγωγης) απο αυτο το αυτοκινητο που, παρα το σκληρο ανταγωνισμο, αναγνωριζεται ως το πιο εξεζητημενο και σοφιστικε μεταξυ των σουπερκαρ.
Τιμητικη αναφορα για το 1986 Jaguar XJ (XJ40), Ford Sierra RS Cosworth, Jeep Wrangler (XY), Volvo 480
1987: Ferrari F40
Πριν απο 33 χρονια, στις 12 Μαρτιου του 1987, ο Enzo Ferrari αποκαλυψε την F40 -φτιαγμενη για να γιορτασει τα 40 χρονια της Ferrari. Εκεινη την εποχη ηταν το ταχυτερο, το πιο ισχυρο και το ακριβοτερο αυτοκινητο της Ferrari. Δεν θα μπορουσε λοιπον να μην τεθει επικεφαλης της χρονιας.
Η F40 εκανε το ντεμπουτο της με ενα προγραμματισμενο συνολο παραγωγης 400 αυτοκινητων και το εργοστασιο προτεινε λιανικη τιμη περιπου $400.000 το 1987 ($850.000 σημερινα), παρολο που ορισμενοι αγοραστες ειχαν καταβαλει περιπου $1,6 εκατ. Συνολικα κατασκευαστηκαν 1.311 αυτοκινητα απο το μοντελο που, οπως δηλωνε η Ferrari, ηταν το καλυτερο στον κοσμο. Κατι που οφειλουμε να ομολογησουμε οτι ελαχιστοι κατασκευαστες εχουν τολμησει να το δηλωσουν.
Η Ferrari ειχε εξελιξει το αυτοκινητο κατω απο ακρα μυστικοτητα. Και σε πολυ μικρο χρονικο διαστημα. Ηταν ετοιμο μολις σε 13 μηνες. Ο σχεδιασμος του κινητηρα ξεκινησε τον Ιουνιο του 1986. Ηταν μια εξελιξη του διπλα υπερτροφοδοτουμενου μοτερ της 288GTO. Ενας V8 με 478 ιππους. Για λογους μειωσης του βαρους, το καρτερ ηταν απο μαγνησιο, το ιδιο και οι κυλινδροκεφαλες, οι πεταλουδες εισαγωγης και η καμπανα του κιβωτιου. Το πλαισιο ηταν ενα σωληνωτο χωροδικτυωμα, ενισχυμενο με πανελ κεβλαρ. Τα τμηματα του αμαξωματος ηταν απο ανθρακονημα, φαϊμπεργκλας και πλαστικο.
«Το αποτελεσμα ηταν αυτο ακριβως που θελαμε. Με ελαχιστες ανεσεις και κανεναν συμβιβασμο», θυμαται ο Dario Benuzzi, ο θρυλικος δοκιμαστης της Ferrari την εποχη εκεινη. «Χωρις υποβοηθηση για το τιμονι και τα φρενα, χωρις ηλεκτρικες ανεσεις και περιπλοκα ηλεκτρονικα, απαιτει απολυτη προσηλωση, τεχνικη, δεξιοτητα και θαρρος απο τον οδηγο της. Ειναι μια μοναδικη οδηγικη εμπειρια».
Τιμητικη αναφορα για το 1987 Alfa Romeo 164, BMW 5 Series (E34), Lancia Delta Integrale, Peugeot 405
1988: Volkswagen Corrado
Η Volkswagen ηταν απο τοτε μαστορας στην κοινη χρηση των πλαισιων. Το Corrado, προσθιοκινητο κουπε 2+2 σε σχεδιο του Herbert Schäfer, βασιζοταν την πλατφορμα Α2 των Golf/Jetta και κατασκευαζοταν μεχρι το ’95 οποτε και τερματιστηκε η παραγωγη του, στο ατελιε του Karmann στο Osnabrück.
Καλοφτιαγμενο, σβελτο και πολυ πρακτικο, το Corrado επικαλυψε στην γκαμα το Scirocco και προοδευτικα το αντικατεστησε, παρα την υψηλη χωρητικοτητα των μοτερ του: 1.8, 1.8 G60 με μηχανικο συμπιεστη, 2.0 και με τους στενους VR6 σε 2,8 και 2,9 lt. Μεσα στα επτα χρονια της καριερας του, το Corrado πουλησε 97.521 κομματια.
Τιμητικη αναφορα για το 1988 BMW Z1, Cizeta V16T, Ford Probe, Opel Calibra/Vectra, Suzuki Vitara
1989: Lexus LS
Η Toyota εδωσε το πρασινο φως στους πιο λαμπρους μηχανικους και σχεδιαστες της και ενα απυθμενο μπατζετ για να εξελιξουν τη ναυαρχιδα της Toyota. Ενα αυτοκινητο που μαλιστα θα λανσαριζοταν υπο μια νεα φιρμα με αρχικο στοχο την Αμερικη. Αυτο λοιπον θα ηταν το Lexus LS πρωτης γενιας.
Με στοχο την απολυτη λιμουζινα στην κατηγορια F, τιποτα δεν αφεθηκε στην τυχη: To μεγαλο Lexus θα επρεπε να ειναι καλυτερο απο την καλυτερη γερμανικη μπερλινα, ενω ταυτοχρονα θα κοστιζε λιγοτερο στην κατασκευη του. Και οταν αναφεραμε παραπανω πως τιποτα σε αυτην την εξισωση δεν αφεθηκε στην τυχη του, αξιζει να σημειωσουμε οτι η Toyota προχωρησε μεχρι στην εξελιξη ενος νεου τυπου μοκετας για την εξοικονομηση βαρους! Η οτι το Lexus LS 400 ηταν το πρωτο αυτοκινητο που διεθετε τηλεσκοπικη κολονα τιμονιου (ρυθμιζομενη ως προς το υψος και την αποσταση) με αεροσακο SRS.
Το πρωτο LS εκανε το ντεμπουτο του το 1989 με V8 240 PS. Και υποτιθεται οτι εξαναγκασε τη Mercedes-Benz να κανει αρκετες αλλαγες της τελευταιας στιγμης στην S-Class W140 ΜΥ1990, ενω την ωθησε να ξεκινησει μια απηνη εκστρατεια μειωσης του κοστους.
Τιμητικη αναφορα για το 1989 Citroën XM, Mazda MX-5 και Mercedes-Benz SL-Class (R129)
1990: Renault Clio
To R5 αποδειχτηκε τεραστια επιτυχια για τη Renault και φαινοταν ακομα να εχει ψωμι, αλλα η κινηση για την αντικατασταση του αποδειχτηκε με τη σειρα της πολυ εξυπνη και προβλεπτικη κινηση, καθως η κατηγορια σουπερμινι καλπαζε οταν εμφανιστηκε το Clio το 1990.
Στα χαρτια, το Clio δεν προσεφερε κατι νεο, αλλα στην πραγματικοτητα φαινοταν ενα καθαρο σχεδιο, ηταν διασκεδαστικο στην οδηγηση, με εξυπνη χωροταξια και καλη τιμη. Επιπλεον η πληθωρικη γκαμα του με εννεα βενζινοκινητηρες απο 1,1 μεχρι δυο λιτρα και ενα ντιζελ 1,9 lt καλυπταν καθε πτυχη της αγορας. Ακομα και την πιο σπορ εκφανση της με το Clio Williams (1993) με διλιτρο ατμοσφαιρικο μοτερ 147 PS.
Απο το λανσαρισμα του μεχρι και σημερα, το Renault Clio ειναι ενα απο τα ευρωπαϊκα top-selling μοντελα ανεξαρτητως κατηγοριας και top-selling στη δικη του. Κλεινοντας να πουμε οτι το Clio ειναι το ενα απο τα τρια αυτοκινητα (τα αλλα ειναι το VW Golf και το Opel Kadett/Vauxhall Astra) που εξελεγη δυο φορες Αυτοκινητο της Χρονιας, το 1991 και το 2006.
Τιμητικη αναφορα για το 1990 Honda NSX, Nissan Primera
1991: FIAT Cinquecento
Οι ριζες του Cinquecento να χανονται πισω στο 1981, ως προτζεκτ για ενα υπερ-οικονομικο αυτοκινητο, αλλα το λανσαρισμα του εγινε υστερα απο δεκα χρονια, το 1991. Και βρισκεται στη λιστα μας, καθως αντιπροσωπευει μια ολοκληρη γενια οικονομικης και νεανικης αυτοκινησης στην Ελλαδα, με πολυ κοσμο να κανει τα πρωτα αυτοκινητικα βηματα του στο τιμονι ενος Cinquecentο.
Η μια και μονη γενια του κρατησε στην αγορα για επτα χρονια, με το αυτοκινητο να ειναι ο φυσικος και ουσιαστικος αντικαταστατης του 126. Οπως και το τελευταιο, την παραγωγη του Cinquecento με το μοτερ και την κινηση εμπρος, ανελαβε η FIAT Auto Poland.
H μαστορια της FIAT στα μικρα αυτοκινητα ηταν κι εδω παρουσα με ενα αυτοκινητο 3,2 m με ανεξαρτητη αναρτηση εμπρος πισω, δισκοφρενα εμπρος, ζωνες ελεγχομενης παραμορφωσης και γαλβανισμενη καροσερι. Η γκαμα των μοτερ ξεκινουσε απο το δικυλινδρο των 704 cc, περνουσε απο δυο 900αρια και κατεληγε στον προηγμενο τεχνολογικα FIRE των 1.108 cc με τα 54 αλογα. Στην γκαμα και η ηλεκτρικη εκδοση Elettra με αυτονομια 100 και 150 km αναλογα με το ειδος των μπαταριων.
Στο τελος του 1998 και υστερα απο 1.164.525 αυτοκινητα, το Cinquecento αντικατασταθηκε απο μια εξελιξη της τεχνικης βασης του, το Seicento.
Τιμητικη αναφορα για το 1991 Bugatti EB 110, Mercedes-Benz 500 E, Mitsubishi Lancer Evolution, Peugeot 106
1992: McLaren F1
Ενα πρωιμο hypecar στη λιστα μας; Και ομως! Η McLaren F1 αλλαξε οτι ξεραμε για τη σπορ αυτοκινηση οταν λανσαριστηκε (που λεει ο λογος) το 1992. Εδω λοιπον ειχαμε να κανουμε με ενα σπορτσκαρ με ανθρακονηματινη δομη και πανελ απο το ιδιο υλικο, στο οποιο τοποθετηθηκε ενας ατμοσφαιρικος κινητηρας V12 με ονομαστικη ισχυ 627 PS.
Το αποτελεσμα ηταν ενας 3θεσιος πυραυλος που μπορουσε να πιασει πανω απο 380 km/h. Η αληθεια ειναι οτι το πρωτοτυπο XP5 με τροποποιηση στον κοφτη επιασε το 1998 τα 396,4 km/h, θετοντας εκ νεου το ρεκορ ταχυτητας σε αυτοκινητο παραγωγης πιστοποιημενο απο το Guinness World Record. Το προηγουμενο ηταν της Jaguar XJ220 με 349 km/h απο το 1992.
Η επιταχυνση και η ανωτατη ταχυτητα μιας McLaren F1 ειναι ενα πραγμα, αλλα το να οδηγεις με χαμηλη ταχυτητα ενα αυτοκινητο χωρις υποβοηθηση στο τιμονι η στα φρενα ειναι ενα αλλο -οχι και τοσο βολικο. Και με ο,τι δυσκολια μπορει να βαζει επιπλεον το κεντρικα τοποθετημενο καθισμα του οδηγου.
Προφανως οι δυσκολιες αυτες ειναι ησσονος σημασιας για να πληξουν την τιμη της McLaren F1 που στο λανσαρισμα της κοστιζε £534.000 συν τους αναλογουντες φορους για καθε χωρα. Συνολικα κατασκευαστηκαν 106 αυτοκινητα, απο τα οποια τα 71 ηταν εκδοση δρομου και τα υπολοιπα αγωνιστικα.
Τιμητικη αναφορα για το 1989 Jaguar XJ220, Mitsubishi Lancer Evo, Renault Twingo, Subaru Impreza Turbo
1993: FIAT Punto
To Punto, που παρελαβε τη σκυταλη απο το γερασμενο αλλα θρυλικο Uno, εκανε πρεμιερα στην ΙΑΑ, στην Φρανκφουρτη, τον Σεπτεμβριο. Η εμπορικη καριερα του ξεκινησε με γκολ απο τα αποδυτηρια, καθως εξελεγη Αυτοκινητο της Χρονιας 1995 και ξεπερασε καθε προσδοκια της FIAT σε ο,τι αφορα τις πωλησεις. Η επιτυχια του ηταν συντριπτικη. Δεν υπηρχε αμφιβολια. Ενας νεος μυθος βρισκοταν στην αγορα.
Σχεδιασμενο απο τον Giorgetto Giugiaro, το Punto διατιθετο σε 3θυρο και 5θυρο χατσμπακ, διθυρο καμπριο και 3θυρο επαγγελματικο. Οπως και η πλειονοτητα των FIAT της εποχης, η αναρτηση ηταν ανεξαρτητη γυρω γυρω, με τα μοτερ της γκαμας να ειναι 1,1 και 1,2 lt, καθως και ενα 1,7 lt ντιζελ.
Η πρωτη γενια του Punto πουλησε παγκοσμια 3,43 εκατ. αυτοκινητα, ενω και στην Ελλαδα ηταν το best-seller της κατηγοριας και το top-selling FIAT. Ενα αυτοκινητο με πολυ ενδιαφερουσα σχεση τιμης/εξοπλισμου/χωρων που εξετιμηθη ιδιαιτερα απο το ελληνικο καταναλωτικο κοινο.
Τιμητικη αναφορα για το 1993 Aston Martin DB7, Citroën Xantia, FΙΑΤ Coupé, Peugeot 306
1994: Toyota RAV4
Στο τελος της δεκαετιας του ’80, η Toyota αναθεσε το τμημα ερευνας και εξελιξης να φτιαξει ενα μοντελο ικανο να βγαινει εκτος ασφαλτου, συμπεριφερομενο ομως ως «κουρσα» στον δρομο. Το πρωτο RAV4 που λανσαριστηκε το 1994 εκανε «τικ» και στα δυο αυτα κουτια. Επιπλεον, προσδιορισε το πως θα επρεπε να ειναι το συγχρονο SUV και ενεπνευσε μια στρατια ανταγωνιστων σε ολο τον κοσμο.
Το RAV4 λοιπον πιστωνεται με την πατροτητα μιας νεας ρατσας αυτοκινητων, των μοδατων κομπακτ SUV. Πολλοι θα επικαλεστουν το Jeep Cherokee της δευτερης γενιας το 1984 (XJ) ως το πρωτο SUV με αυτοφερομενο η το Suzuki Vitara με τη «σιδερια» κατω απο τα ρουχα του. Η επανασταση ομως του RAV ηταν ο συνδυασμος του. Μπανικο παρουσιαστικο, ευκολο στην οδηγηση, με ισχυρη πολυχρηστικοτητα, υπολογισιμη εκτος δρομου ικανοτητα και ποιοτητα Toyota.
Η ιστορια ξεκινησε στο Σαλονι Αυτοκινητου της Γενευης, με το 3θυρο μοντελο της πρωτης γενιας να περιγραφεται τοτε απο την Toyota ως το πρωτο «αυτοκινητο αναψυχης», εξ ου και το ονομα του RecreAtion Vehicle με το «4» να προσδιοριζει τη μονιμη τετρακινηση. Με ατμοσφαιρικο διλιτρο κινητηρα με 129 αλογα, η Toyota προγραμματιζε να κατασκευαζει μολις 4.500 αυτοκινητα μηνιαιως, αλλα πολυ συντομα αναγκαστηκε να διπλασιασει την παραγωγη. Βλεπετε, μολις τον πρωτο μηνα λανσαρισματος του RAV4 οι παραγγελιες ηταν πανω απο 8.000! Το 1996 η γκαμα επεκταθηκε, με το RAV4 να αποκτα 5θυρη εκδοση με τις ιδιες μηχανολογικες επιλογες. Και καπως ετσι ξεκινησε η πορεια του RAV4 προς τη δοξα!
Οι καταναλωτες σε ολον το κοσμο θεωρησαν υπολογισιμα τα παραπανω χαρακτηριστικα, κρατωντας το στις κορυφαιες θεσεις των παγκοσμιων πωλησεων για 25 χρονια. Σημερα λοιπον, το Toyota RAV4, εχει μπει στο κλαμπ των best-sellers οχι μονο της Toyota αλλα και συνολικα, καθως με ολες του τις εκδοσεις εχει πουλησει πανω απο 10.000.000 κομματια.
Τιμητικη αναφορα για το 1994: Audi A4, Citroën Evasion/FIAT Ulysse/Lancia Zeta/Peugeot 806, Ferrari F355, Škoda Felicia
1995: Alfa Romeo GTV & Spider
Η GTV (για το Gran Turismo Veloce) με καμπινα 2+2 αναβιωσε το μοντελο του 1993, εχοντας διπλα της τη διθεσια Spider. Το ομορφο κουπε γνωρισε μεγαλη εμπορικη επιτυχια και υπεστη ενα facelift το 1998 και αλλο ενα το 2003, πριν αντικατασταθει απο την Brera ενα χρονο αργοτερα.
Αμφοτερες, σχεδιασμενες απο τον Enrico Fumia του οικου Pininfarina, ειχαν για στοχο να αποκαταστησουν τη μιλανεζικη παραδοση στα σπορ κουπε. Με πρεμιερα πλαϊ πλαϊ στο Σαλονι Αυτοκινητου της Γενευης εντυπωσιασαν το κοινο, προκαλωντας κολακευτικα σχολια.
Το πολυ χαμηλο ρυγχος ειχε σαφεις αναφορες στην ιστορια της Casa del Biscione και στην Giulietta Sprint, ενω η εντονα ανασηκωμενη ουρα εδινε εντυπωσιακα σφηνοειδη σιλουετα. Τα εμπρος φωτα ηταν μονοκομματα αλλα το καλυμμα του κινητηρα αφηνε να φαινονται δυο διπλοι προβολεις. Αντιστοιχα πρωτοτυπη ηταν η σχεδιαση και των πισω φωτων. Μια μαχαιρια κατα μηκος καθε πλευρας χωριζε το αυτοκινητο θαρρεις στα δυο, ενω η οροφη εμοιαζε ακουμπισμενη πανω στο βασικο σχεδιο σαν hardtop, ετοιμο να απομακρυνθει και να αποκαλυφθει η Spider.
Οπως ολες οι πραγματικες Alfa, GTV και Spider ειχαν την ψυχη και τη δυναμη να ανταποκριθουν στις υψηλες προσδοκιες που δημιουργουσε η εξωτερικη εμφανιση. Τοσο με τον διλιτρο V6 τουρμπο οσο και με τον 3λιτρο 24βαλβιδο V6.
Το σασι ηταν κορυφαιο, το τιμονι με απεριττη, μηχανικη αισθηση και το εμπρος συστημα ξυραφι. Με τη διλιτρη λιγο καλυτερη, λογω του ελαφρυτερου κινητηρα και του συναφως πιο αναλαφρου μπροστινου, οι πωλησεις στα δεκα χρονια καριερας εφτασαν τα 41.700 αυτοκινητα για την GTV και τα 39.000 για τη Spider.
Τιμητικη αναφορα για το 1995 BMW Z3, FΙΑΤ Barchetta, Peugeot 406, Renault Mégane
1996: Renault Scénic
Γιατι το Scénic και οχι καποιο μοντελο απο τις τιμητικες αναφορες; Η Βοxster για παραδειγμα που εσωσε την Porsche απο τη χρεοκοπια η η Merecedes-Benz SLK το πρωτο αυτοκινητο μαζικης παραγωγης με σκληρη αναδιπλουμενη οροφη…
Η απαντηση κρυβεται στην απαιτηση του προεδρου της Renault, Pierre Dreyfus, διαδοχου του Pierre Lefaucheux, το 1955: «Donnez-moi un segment» -δωστε μου μια κατηγορια. Και το Scénic ανταποκρινομενο 40 χρονια αργοτερα κατεβασε τα MPV στην κομπακτ κατηγορια.
Η Renault υποτιμησε τη ζητηση της αγορας που θα ειχε το Scénic – προβλεποντας οτι ηταν εξειδικευμενο μοντελο, προγραμματιζοντας παραγωγη μονο 450 αυτοκινητων την ημερα. Τελικα, η παραγωγη στο εργοστασιο της εταιρειας στο Douai θα κορυφωνοταν με 2.500 αυτοκινητα ημερησιως. Και η αγορα που παντα (;) ανταμειβει τις εμπνευσμενες ιδεες, οδηγησε τον ευρωπαϊκο Τυπο στο να το εκλεξει Αυτοκινητο της Χρονια 1997.
Με πλουσια γκαμα μοτερ (1.4, 1.6, 2.0 και 1.9 ντιζελ), χειροκινητο η αυτοματο σασμαν και μια σκληροτραχηλη τετρακινητη εκδοση Scénic RX4 με πολυδισκο κεντρικο διαφορικο απο την Steyr Daimler Puch, σαρωσε τις πωλησεις μεχρι το 2003. Οποτε και αντικατασταθηκε απο το Scénic ΙΙ.
Τιμητικη αναφορα για το 1996 General Motors EV-1, Mercedes-Benz SLK, Porsche Boxster
1997: Toyota Prius
Οταν αποκαλυφθηκε το Prius θεωρηθηκε περιεργο και περιττα περιπλοκο. Κοντα σε αυτα, ο καθε αλλο παρα γοητευτικος σχεδιασμος και η μετριοτητα του στον δρομο. Ομως, αποδειχθηκε αξιοπιστο οπως θα περιμενε καποιος απο ενα Toyota και εδειξε οτι σε ενα υβριδικο οικογενειακο αυτοκινητο δεν επρεπε καλα και σωνει να υπαρχει συμβιβασμος αναμεσα στο κοστος εναντι της οδηγικης εμπειριας.
Τα πρωτα Prius με 1.500αρη κινητηρα βαδιζαν στον λαθος δρομο, χωρις την πρακτικοτητα ενος χατσμπακ. Αλλα η Toyota εμαθε γρηγορα και απο τοτε προεκυψαν τρεις ακομη γενιες, ολες 5πορτες και -απο το αυτοκινητο τριτης γενιας- υβριδικο συστημα κινησης με 1.800αρι μοτερ.
Σε συνδυασμο με τη Lexus, ο ιαπωνικος γιγαντας εχει πουλησει μεχρι σημερα πανω απο δεκα εκατομμυρια υβριδικα αυτοκινητα. Εκτοτε, ο βενζινοηλεκτρικος συνδυασμος που εισηγαγε το Prius δικαιωσε την επιλογη της Toyota να υιοθετησει και να καταστησει δημοφιλες αυτο το συστημα κινησης, αγνοωντας το ντιζελ εξαιρουμενων των μεγαλυτερων μοντελων της.
Τιμητικη αναφορα για το 1997 Alfa Romeo 156, Honda Civic Type R, Mercedes-Benz A-Class, Mercedes- Benz ML-Class, Volkswagen Golf IV, Lincoln Navigator
1998: smart fortwo
Η πιο… smart ιδεα της αυτοκινησης! Το smart εφερε μια πραγματικη επανασταση στις αστικες μετακινησεις. Απο τη συλληψη εως την εκτελεση ηταν καινοτομο και καθιερωθηκε ως ενα πραγματικα εξυπνο μεταφορικο μεσο. Ονομα και πραγμα δηλαδη. Η σφραγιδα της Mercedes-Benz στο κομματι της τεχνολογιας, της ασφαλειας και της ποιοτητας εδωσε προστιθεμενη αξια.
Οταν το smart εφτασε στην αγορα, ειχε περασει τις αυστηροτερες δοκιμες προσκρουσης και ειχε στον βασικο εξοπλισμο αεροσακο και ESP σε μια εποχη οπου δεν ηταν ακομη υποχρεωτικο ουτε κατι συνηθισμενο, ακομη και για αυτοκινητα μεγαλυτερης κατηγοριας.
Χαρη στην πρωτοποριακη σχεδιαση της πλατφορμας, με τον κινητηρα κατω απο τα καθισματα και την κινηση να μεταδιδεται στους πισω τροχους με ενα ημιαυτοματο κιβωτιο, η εκμεταλλευση χωρων ηταν εξαιρετικη.
Η εσωτερικη ευρυχωρια ηταν ενα πραγματικο σοκ, σε σχεση με τις εξωτερικες διαστασεις. Οι οποιες ηταν τετοιες ωστε το smart να χωρα εκει που δεν χωρουσε κανενα αλλο αυτοκινητο. Στην ουσια, το smart ηρθε να καλυψει το κενο σε ασφαλεια και ανεση μεταξυ ενος σκουτερ και ενος αυτοκινητου.
Με μηκος περιπου οσο το πλατος ενος μεσαιου οικογενειακου της εποχης, το smart μπορουσε να παρκαρει καθετα, αναμεσα σε δυο παραλληλα στο πεζοδρομιο παρκαρισμενα αυτοκινητα, καταλαμβανοντας το μισο χωρο σε σχεση με ενα κανονικο αυτοκινητο. Για τον λογο αυτο, επιβαρυνονταν με λιγοτερα τελη κυκλοφοριας σε πολλες χωρες και φθηνοτερα ακτοπλοϊκα εισιτηρια. Αλλα αυτο δεν ηταν το μονο πλεονεκτημα του. Τα πλαστικα πανελ του αμαξωματος ηταν ευκολα αποσπωμενα, ετσι οι επισκευες απο γρατζουνιες και μικροχτυπηματα, που συμβαινουν συχνα μεσα στην πολη, ηταν φθηνες και ευκολες.
Η αντιδραση της αγορας στo smart ειχε δυο οψεις -απο το ιδιο νομισμα. Απο τη μια ενθουσιασμος για κατι το εντελως φρεσκο και απο την αλλη διστακτικοτητα για τον ιδιο ακριβως λογο. Η Mercedes-Benz ομως δεν πτοηθηκε. Στηριξε το μοντελο και δικαιωθηκε απο το κοινο, οπως αποδεικνυει η εμπορικη επιτυχια του.
Τιμητικη αναφορα για το 1998 Audi TT, BMW 3 Series (E46), Ford Focus, Lexus IS, Peugeot 206, Volkswagen New Beetle, Cadillac Escalade
1999: Audi A2
Ενα αυτοκινητο που να καταναλωνει οσο το δυνατον λιγοτερο; Για την Audi, το Α2 ηταν η λυδια λιθος για να το διακριβωσει. Σημερα βεβαια, αυτο το ζητουμενο ειναι το επικεντρο για ολους τους κατασκευαστες, αλλα εν ετει 1999, η κατηγορια των κυνηγων της καταναλωσης ηταν ισχνη κι ετσι το Α2 ποτε δεν εκανε την επιτυχια που του αξιζε.
Η αιτια ηταν η ιδια συνταγη που προοιωνιζοταν την επιτυχια. Μικρο-MPV, αεροδυναμικο, με αλουμινενιο πλαισιο οπως το Α8. Μεσα σε 3,83 m, το Α2 χωρουσε 4/5 νοματαιους, ειχε 390 lt πορτμπαγκαζ, αεροδυναμικο συντελεστη Cx 0,25 και ζυγισε σχεδον 900 kg.
H γκαμα των μοτερ υποστηριζε την οικονομια με 1.4 FSI και TDI στα 75 αλογα, και αργοτερα με 1.6 FSI 110 η TDI με 90 PS, το απολυτο μοτερ για καταναλωση ηταν το 3κυλινδρο 1.2 TDI με 61 αλογα με τοπ μετρηση τα 2,62 lt/100 km.
Η εκτεταμενη χρηση αλουμινιου αποδειχτηκε καλη για το βαρος και την οικονομια, αλλα ηταν επισης η αχιλλειος πτερνα του Audi A2: Πανακριβο σε σχεση με τους περισσοτερους ανταγωνιστες. Επιπλεον, ο σχεδιασμος του δεν ηταν του γουστου ολων των πελατων. Ως αποτελεσμα, περιπου 176.000 αυτοκινητα κατασκευαστηκαν απο το 1999 εως το 2005. Οχι ασχημα, θα πει καποιος, μεχρι να δει τον κυριο ανταγωνιστη του: Η Mercedes-Benz A-Class τα καταφερε πολυ καλυτερα την ιδια περιοδο πουλωντας πανω απο εξι φορες περισσοτερα αυτοκινητα: 1,1 εκατομμυρια!
Η εμπορικη πορεια που κατεγραψε το Α2 το εφεραν μεσα στη δεκαδα με τις πιο παταγωδεις χασουρες της αυτοκινητοβιομηχανιας: Συνολικες απωλειες €1,43 δισ. η €7.545 ανα αυτοκινητο!
Τιμητικη αναφορα για το 1999 BMW X5, Honda Insight, Honda S2000, Škoda Fabia, Toyota Yaris
2000: ΜΙΝΙ
Μπορει το πρωτο MINI της νεας εποχης να παραδοθηκε στον ιδιοκτητη του την ανοιξη του 2001, αλλα την πρωτη γευση του αυτοκινητου υπο τη νεα διοικηση της BMW την πηραμε στο τελος του 2000. Χρονια που διακοπηκε και η παραγωγη του οριτζιναλ Mini.
Κι ενω η BMC/BL χρειαστηκε περισσοτερα απο 40 χρονια για να φτιαξει και πουλησει κατι παραπανω απο πεντε εκατομμυρια Mini, μεχρι τον Αυγουστο του 2019 η BMW σχεδον ειχε πιασει αυτο το νουμερο, ανεβαζοντας το κοντερ για παλιο και καινουργιο στα δεκα εκατομμυρια.
Ακριβως οπως και το πρωτο Mini, το νεο ΜΙΝΙ ηταν ενα εκπληκτικο αυτοκινητο, με γοητευτικο, niche στιλ που εβγαζε γλωσσα στο στροφιλικι σε ο,τι κινειτο στον δρομο μεχρι και την κομπακτ κατηγορια, αν και δεν ηταν το ιδιο προσιτο οπως ο προκατοχος του. Σε τελικη αναλυση επροκειτο περιπου για μια μικρη BMW, και τα μοντελα της φιρμας ποτε δεν αποτελουσαν «ευκαιρια».
Στην ουσια του ομως αποδειχτηκε εν τοις πραγμασι λιγοτερο η και καθολου «δηθεν» σε σχεση με τα αλλα νεο-ρετρο της πιατσας, το FIAT 500 η το Volkswagen New Beetle…
Τιμητικη αναφορα για το 2000 Chrysler PT Cruiser, Alfa Romeo 147, Opel Speedster
Πηγη : https://www.drive.gr/
