19 ωμές αλήθειες για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα

\”Ασε το μελλον να πει την αληθεια\”… Αυτα τα λογια του Σερβοαμερικανου εφευρετη, μηχανολογου και ηλεκτρολογου μηχανικου Nikola Tesla, θα μπορουσαν να ειναι η αρχη και το τελος αυτου του ρεπορταζ. Ο Tesla, ο ανθρωπος που εφηυρε η προεβλεψε αγαθα που σημερα ειναι απαραιτητα στην καθημερινοτητα μας (απο το δικτυο ηλεκτροδοτησης, τις πριζες, το ραδιοφωνο, το ρανταρ, στο τηλεχειριστηριο κ.α.), στην εποχη του θεωρειτο μαλλον τρελος. Σαν ενα παιχνιδι της μοιρας, 77 χρονια μετα το θανατο του, το ονομα του και καποιες απο τις εφευρεσεις του (οπως το εναλλασσομενο ρευμα και η γεννητρια του) προκαλουν… εριδες: Αυτη τη φορα στον κοσμο της αυτοκινησης, με την επιμονη αυτοκινητοβιομηχανιων και κυβερνησεων να μας \”σπρωξουν\” προς αυτη. Εχουν δικιο λοιπον αυτοι, η μηπως ειναι… τρελοι;


Το μελλον, οπως ειπε και ο Tesla, θα μας πει την αληθεια. Μεχρι τοτε, ωστοσο, εμεις, θα προσπαθησουμε να αποκρυπτογραφησουμε σε καποιους βασικους τομεις, τα πλεονεκτηματα και μειονεκτηματα της ηλεκτροκινησης, χωρις κραυγες και υπερβολες, αλλα με τη δεουσα ψυχραιμια. Στην προσπαθεια μας αυτη, αρωγος ειναι ενας εμπειρος δημοσιογραφος του κλαδου, ο Παρις Ποντικας -παρουσιαστης της εκπομπης Auto Club στο Πρωτο Προγραμμα της ΕΡΤ. Ο Παρις, προσπαθησε (και καταφερε) ραδιοφωνικα να δωσει καποιες απαντησεις στο θεμα, στην εκπομπη που μπορεις να ακουσεις πατωντας το \”play\” (στο τελος του κειμενου) και εμεις, συνεχιζουμε, με 19 ερωτησεις και απαντησεις που ελπιζουμε πως θα σε καλυψουν (αν οχι, εδω ειμαστε για να μας ανακρινεις στα σχολια). 


Ο στοχος της κυβερνησης λοιπον, ειναι ως το 2030, το 1 στα 3 οχηματα που θα κυκλοφορουν στη χωρα να ειναι ηλεκτρικο. Στην πραξη, η κυβερνηση ακολουθει την ευρωπαϊκη πεπατημενη, καθως τα αμιγως ηλεκτρικα αυτοκινητα εχουν μπει δυναμικα στους στολους των ευρωπαϊκων χωρων -με τη Νορβηγια να πρωταγωνιστει ως \”πρωταθλητρια\”. Στην Ελλαδα, η γενικη γραμματεας Ενεργειας και Ορυκτων Πρωτων Υλων του Υπουργειου Περιβαλλοντος και Ενεργειας, Αλεξανδρα Σδουκου, υπολογιζει οτι θα πωληθουν περιπου 10.000 ηλεκτρικα οχηματα μεσα στους επομενους 18 μηνες. Ας δουμε λοιπον με 19 ερωτησεις και απαντησεις τις βασικες αληθειες της ηλεκτροκινησης

Δυο Audi e-tron φορτιζουν στη μοναδικη (μισαωρη) σταση τους, σε ενα ταξιδι περιπου 1.600 χιλιομετρων



1)Γιατι καιγομαστε τοσο να πουληθουν ηλεκτρικα αυτοκινητα στην Ελλαδα και την Ευρωπη;

Το Nissan LEAF εχει υποδοχη για φορτιση πανω απο τη μασκα του, στο εμπρος μερος

Τα ηλεκτρικα αυτοκινητα εχουν μηδενικες εκπομπες ρυπων. Αυτος ειναι και ο λογος που οι ευρωπαϊκες κυβερνησεις ψαχνουν τροπους να προωθησουν τα ηλεκτρικα αυτοκινητα. Οι καθορισμενοι στοχοι για τη μειωση των ρυπων -κατα 15% ως το 2025 και κατα 37,5% ως το 2030- ισχυουν για ολες τις χωρες της ΕΕ και γι’ αυτο η Ελλαδα στοχευει σε διεισδυση των ηλεκτρικων στο 1% ως το 2021 και 10% ως το 2030. Οι αυτοκινητοβιομηχανιες εχουν τους δικους τους στοχους για τις εκπομπες ρυπων των μοντελων τους, οι οποιοι, εαν ξεπεραστουν, σημαινουν βαρια προστιμα. 


2)Ειναι αληθεια οικολογικα και φιλικα προς το περιβαλλον;

Τα LEAF και e-NV200 που πουλησε περσι η Nissan στην Ισπανια \”εσωσαν\” τοσους τονους CO2, οσους θα απορροφουσε ενα δασος με 134.000 δεντρα. Το λες και φιλικο προς το περιβαλλον

Το μεγα ζητημα ειναι αυτο. Οι μηδενικοι ρυποι που εκπεμπουν τα ηλεκτρικα αυτοκινητα, δηλαδη το μηδενικο CO2 ειναι ο μεγαλυτερος συμμαχος εναντια στην κλιματικη αλλαγη. Το ποσο, μας το δινει η Nissan με ενα απτο παραδειγμα: Το 2019, η ιαπωνικη μαρκα πουλησε στην Ισπανια 1.510 LEAF (το αμιγως ηλεκτρικο ΙΧ της) και 681 e-NV200 (το ηλεκτρικο φορτηγο της). H Nissan λεει οτι συμφωνα με τους πιο συντηρητικους υπολογισμους της, εαν καθε ενα απο αυτα τα 2.191 ηλεκτρικα οχηματα που πουλησε περυσι, διανυουν 15.000 χιλιομετρα το χρονο, τοτε εξοικονομουνται περισσοτεροι απο 4.000 τονοι CO2 εητσιως. Και για να το κανουμε ακομα πιο εντυπωσιακο, η μαρκα εξηγει οτι αυτη η ποσοτητα CO2 θα μπορουσε να απορροφηθει απο ενα δασος με περισσοτερα απο 134.000 δεντρα! 

Ολα, ωστοσο, εχουν δυο οψεις: Ο Μηχανικος Δοκιμων στο Jet Propulsion Laboratory, Forbes Black, λεει οτι \”δεν πρεπει να χρησιμοποιουμε τη φραση \”καλο για το περιβαλλον\” αντι για τη ορθη φραση \”λιγοτερο κακο για το περιβαλλον\”. Για την κατασκευη καθε οχηματος, υλικα πρεπει να εξορυχθουν, να επεξεργαστουν και να συναρμολογηθουν, καθως λιπαντικα να χρησιμοποιηθουν στο τελικο προϊον, γεγονος που εχει, σε εναν βαθμο, αρνητικο περιβαλλοντικο αποτυπωμα. Αυτο ειναι αναποφευκτο, αν και πολλες βιομηχανιες προσπαθουν να μειωσουν το αποτυπωμα τους. Χαρακτηριστικα ειναι τα παραδειγματα της Volvo και της BMW, οι οποιες χρησιμοποιουν Ανανεωσιμες Πηγες Ενεργειας (ΑΠΕ) και ανακυκλωσιμα υλικα. 

To εργοστασιο της BMW στη Λειψια αποτελει προτυπο περιβαλλοντικης διαχειρισης, καθως εχει το μικροτερο δυνατο αποτυπωμα 

Και η φορτιση; Πολλοι λενε πως το περιβαλλοντικο οφελος απο τη χρηση ηλεκτρικων αυτοκινητων αντιστρεφεται απο το γεγονος οτι για να φορτιστουν, χρησιμοποιειται ρευμα το οποιο παραγεται απο ορυκτα υλικα. Αυτο ειναι ενα ζητημα, εαν μιλαμε για χωρες που δεν στρεφονται στις ΑΠΕ -οπως η δικη μας- αν και θα αναγκαστουν ολοι, σιγα-σιγα να μετακινηθουν προς τα εκει, μειωνοντας τις εκπομπες αεριων. Παραδειγματα εχουμε δεκαδες, οπως τη Σουηδια που εχει στοχο τα επομενα χρονια να παραγει ρευμα απο 100% ΑΠΕ, η τη γειτονικη μας Αλβανια που τα παει πολυ καλα σε αυτο τον τομεα. 

Αλλα ακομα και αν υποθεσουμε πως το συνολο της ενεργειας που χρησιμοποιειται για τη φορτιση των ηλεκτρικων αυτοκινητων δεν παραγεται απο ΑΠΕ, αλλα απο ορυκτα υλικα, ο Forbes Black εξηγει: \”Ας δουμε το θεμα των ηλεκτροκινητων οχηματων σε αντιπαραβολη με τα θερμικα οχηματα. Πρωτο και κυριο ειναι το γεγονος οτι οι κατοχοι θερμικων οχηματων συνεχιζουν αδιαπαυστα να προκαλουν με τη χρηση τους σημαντικη περιβαλλοντικη ζημια. Το πετρελαιο πρεπει να εξορυσσεται συνεχως, να διυλιζεται και να διανεμεται. Αερια του θερμοκηπιου και ρυποι  εκλυονται σε ολη τη διαρκεια της λειτουργιας του οχηματος. Αν προσθεσουμε και την τρομερα χαμηλη ενεργειακη αποδοση που εχουν οι θερμικοι κινητηρες η οποια επιτρεπει μονο το 25% της συνολικης ενεργειας του καυσιμου να μετατρεπεται σε ενεργεια κινησης του οχηματος καταληγουμε σε ενα περιβαλλοντικο εφιαλτη ο οποιος καταστρεφει το παν γυρω του οσα χρονια λειτουργει το οχημα\”.

Το μεγαλο θεμα, περιβαλλοντικα, ειναι το που θα καταληγουν οι χρησιμοποιημενες, αχρηστες μπαταριες. Εδω, υπαρχει η ανακυκλωση των μπαταριων, ζητημα στο οποιο ωστοσο υπαρχει μεγαλη κινητικοτητα τα τελευταια χρονια. 


3)Ειναι καλυτεροι οι ηλεκτρικοι κινητηρες, η πρεπει να συμβιβαστω οτι θα οδηγω \”ψοφιμια\”;

H Porsche Taycan Turbo S, ειναι αμιγως ηλεκτρικη, εχει αποδοση 750 ιππων, κανει το σπριντ στα 100 χαω σε 2,8 δευτερολεπτα και τελικιαζει στα 260. Χομπι της, η συλλογη σκαλπ βενζινοκινητων

Οι αριθμοι λενε την αληθεια: Η ενεργειακη αποδοση του ηλεκτρικου κινητηρα φτανει σε ποσοστο απο 80% ως και 97%. Αντιθετα, στους θερμικους κινητηρες, μετα απο τοσα χρονια εξελιξης, βλεπουμε αποδοση η οποια μπορει να φτασει περιπου ως το 60%. Η διαφορα ειναι χαωδης. 

Επειτα, χαωδης ειναι η διαφορα και στον τροπο οδηγησης, αλλα και στην αποδοση. Τοσα χρονια ειχαμε μαθει να \”διαβαζουμε\” την αποδοση των μοτερ, με τις καμπυλες της, δηλαδη το φασμα των στροφων λειτουργιας του στο οποιο αποδιδει τη μεγιστη ροπη και ιπποδυναμη, που \”κρεμαει\” κλπ. Στους ηλεκτρικους, δεν υπαρχει φασμα, παρα μονο μια… ευθεια γραμμη: Το συνολο της ροπης, το οποιο ειναι θηριωδως εξωπραγματικο (το pickup Rivian R1T, για παραδειγμα, αποδιδει 750 ιππους και 14,000 Nm ροπης) αποδιδεται απο τα 0 χ.α.ω. και τις 0 στροφες ανα λεπτο, μεχρι το… τελος. Ουσιαστικα, φαντασου οτι εχεις ολη τη δυναμη της 1ης ταχυτητας στο δεξι σου ποδι ως την τελικη. 

Ενα Rivian πραγματοποιει ανασκαφες

Οσο για τα \”ψοφιμια\”; Η ηλεκτροκινηση εχει πολλα να μας προσφερει στον τομεα των επιδοσεων. Ας μην πιασουμε το φοβερο και τρομερο Volkswagen id-R που εχει παρει ολα… τα σκαλπ των αγωνιστικων και σπαει το ενα ρεκορ μετα το αλλο, αλλα απλα, καθημερινα αυτοκινητα. Το Rivian που αναφεραμε παραπανω κανει το 0-100 χαω απο σταση σε μολις 3 δευτερολεπτα. Το Tesla Roadster θα κανει το ιδιο σπριντ σε περιπου 2 δευτερολεπτα. Το ηλεκτρικο μοντελο πολης της BMW, i3s κανει το σπριντ στα 100 σε μολις 6,2 δευτερολεπτα, ενω το οικογενειακο Nissan LEAF, σε 7,9\’\’. Το LEAF, λοιπον, εχει παρομοιες επιδοσεις με ενα Sunny GTi, για να εχουμε και ενα μετρο συγκρισης για τους λατρεις των κλασικων. Για να αντιληφθουμε τη διαφορα, η Ford εβαλε περυσι ενα ηλεκτρικο F-150 EV να ρυμουλκησει μια διωροφη αμαξοστοιχια μηκους 304 μετρων φορτωμενη με 42 συμβατικα Ford F-150 συνολικου βαρους πανω απο 453 τονους. Το καταφερε με ευκολια. Τα ηλεκτρικα, ωστοσο, εχουν χαμηλοτερες τελικες ταχυτητες.


4)Ναι, αλλα μηπως χανεται το fun to drive; 

Οι ανθρωποι της Ford λενε πως δεν θα εβαζαν το σημα της Mustang στη Mach-e, εαν δεν ηταν διασκεδαστικη στην οδηγηση

Μεγαλη κουβεντα ανοιγεις τωρα. Οι ανθρωποι της Ford, απαντουν στο TopSpeed.gr, οταν τους τιθεται το πρωτο ερωτημα, οτι \”δεν ειναι βαρετος ο ηλεκτρισμος στην αυτοκινηση\”. Και εξηγουν πως μελημα τους ειναι να δημιουργουν οδηγοκεντρικα και διασκεδαστικα αυτοκινητα. \”Γι αυτο και το πρωτο μας ηλεκτρικο, το Mach-E, ειναι ουσιαστικα μια Mustang. Θελουμε να δειξουμε οτι το ηλεκτρικο ταξιδι ειναι ενδιαφερον, οδηγικα\”. Για του λογου το αληθες, η Mach-E θα διατιθεται σε πισωκινητες και τετρακινητες εκδοσεις, κανοντας, στη launch edition (θα ακολουθησει γρηγοροτερη εκδοση) το σπριντ απο σταση στα 100 χαω σε μολις 5 δευτερολεπτα. Η Ford παρουσιασε ηδη μια αγωνιστικη Mustang, πληρως ηλεκτρικη, τη Mustang Cobra Jet 1400: Με ιπποδυναμη ανω των 1400 ιππων και ροπη ανω των 1491 Nm, αυτη η Mustang κανει το 400αρι απο σταση σε μολις 8 δευτερολεπτα, με ταχυτητα εξοδου τα 274 χ.α.ω. 

Προσοχη: Η Cobra δαγκωνει αθορυβα

Βεβαια, οι επιδοσεις δεν ειναι ολη η ουσια. Τα ηλεκτρικα εχουν το πλεονεκτημα του χαμηλου κεντρου βαρους. Οι κινητηρες συνηθως τοποθετουνται σε καθε τροχο και οι μπαταριες, τοποθετουνται στο πατωμα του αυτοκινητου και βοηθουν τους μηχανικους να \”διανειμουν\” το βαρος οπου αυτοι θελουν. Ετσι, επιτυγχανεται καλυτερο πατημα, με ο,τι αυτο συνεπαγεται. Επισης, πλεον οι αυτοκινητοβιομηχανιες δεν χρειαζεται, για λογους κοστους να τοποθετουν την κινηση στους εμπρος τροχους, καθως οι ηλεκτροκινητηρες τους δινουν την ελευθερια της επιλογης. Και, συνηθως, η εξισωση \”αφθονη ροπη + πισω κινηση\” ισουται με χαμογελα. 


5)Επιμενω: Μηπως τα ηλεκτρικα αυτοκινητα ειναι βαρετα; 

Το εσωτερικο της Mach-e

\”Ακριβως το αντιθετο\”, απαντα η Kosmocar, αποκλειστικος εισαγωγεας των Volkswagen, Audi και Skoda στην Ελλαδα: \”Διοτι αφ’ ενος δεν χρειαζονται κινητηρα εσωτερικης καυσης η μηχανικο κιβωτιο ταχυτητων (αρα μειωμενο βαρος), αφ’ ετερου η μπαταρια ειναι ενσωματωμενη στο δαπεδο του αυτοκινητου. Αυτο χαμηλωνει το κεντρο βαρους και εξασφαλιζει καλυτερη κατανομη του. Επισης, ισχυροι ηλεκτροκινητηρες ειναι τοποθετημενοι στους αξονες. Η αμεση εκκινηση χωρις να χρειαζεται αλλαγη ταχυτητας συνεπαγεται εντυπωσιακη επιταχυνση – οπως ακριβως σε ενα σπορ μοντελο – και μαλιστα σε συνδυασμο με την αθορυβη λειτουργια που χαρακτηριζει την ηλεκτροκινηση.

To Audi e-tron χρειαζεται κατι παραπανω απο 5,5 δευτερολεπτα για να φτασει τα 100 χ.α.ω. απο σταση. Αν επιταχυνει ετσι ενα μοντελο 2,5 τονων, τι θα κανει ενα σπορ, ελαφρυ;

Χαρακτηριστικα, το σχεδον 2,5 τονων Audi e-tron επιταχυνει 0-100 χλμ./ωρα σε 5,7΄΄ ενω προσφατα ανακοινωθηκε οτι η επιταχυνση 0-60 χλμ./ωρα του ID.3 θα ειναι αντιστοιχη με αυτη του Golf GTI! 

Ο δε τροπος οδηγησης δεν διαφερει, μαλιστα αυτος του ηλεκτρικου αυτοκινητου ακομα πιο ευκολος αφου δεν υπαρχει κιβωτιο ταχυτητων αλλα η ισχυς ειναι διαθεσιμη συνεχως, απο σταση και γραμμικα. Προκειται για μια νεα, ιδιαιτερα συναρπαστικη εμπειρια που μετα απο συντομο διαστημα εξοικειωσης αποδεικνυεται πραγματικα απολαυστικη\”!

H επιμονη των κατασκευαστων αυτοκινητων επιδοσεων, οπως η Porsche (πχ με την Taycan), τη Jaguar (i-Pace) κ.α. να γυριζουν στην ηλεκτροκινηση, δεν ειναι τυχαια.


6)Μα, πως γινεται διασκεδαση με κινητηρα που δεν κανει ουτε \”βρουμ\”;

\”Ελα ντε;\”, απαντησε και συνεχισε να ντριφταρει με το ηλεκτρικο του Ford

Ναι, τα ηλεκτρικα ειναι αθορυβα. Ξεχνα τα σκασιματα ωσαν ΑΚ47 απο τις εξατμισεις σου, ξεχνα τα ουρλιαχτα και τα σφυριγματα απο τις τουρμπινες. Στα ηλεκτρικα αυτοκινητα επιδοσεων, ακουγεται μονο ενας λεπτος συριγμος, ο οποιος, καμια φορα, ειναι ανατριχιαστικος, αν συνδυαστει με τις επιδοσεις τους. Θορυβος ακουγεται μονο στα πρωτα χιλιομετρα, οταν εκκινεις. Προκειται για βομβητες που εχουν τοποθετηθει για την προστασια των πεζων που κανουν σλαλομ στις διαβασεις. Καποιες ανεξαρτητες εταιρειες μελετουν συστηματα που θα προσδωσουν διασκεδαστικο -εστω, ψαρωτικο- ηχο σε ηλεκτρικα αυτοκινητα επιδοσεων. Ως τοτε, μεινε με τον χαρακτηρισμο \”silent killer\”. 


7)Ειδυλλιακα μας τα περιγραφετε. Μειονεκτηματα δεν εχουν; 

To λιλιπουτειο και γλυκουλι Honda e ζυγιζει κατι παραπανω απο 1,5 τονο. 

Ναι, οπως ολα τα ανθρωπινα δημιουργηματα. Ενα απο αυτα, ειναι το αυξημενο βαρος τους. Το Audi e-tron ζυγιζει 2,5 τονους, το BMW i3 1.345 κιλα, ενω ακομα και το λιλιπουτειο Honda e, ξεπερνα ελαφρως τον 1,5 τονο. Σε αυτο προσθεσε ως disadvantages την αυτονομια, το χρονο φορτισης, την υψηλη αρχικη τιμη τους, τη σχετικα μικρη γκαμα για να επιλεξεις. Τι, θες κι αλλα; 


8)Τι διαφορες εχουν, οδηγικα, τα ηλεκτρικα με τα θερμικα;

Το εσωτερικο του Audi e-tron εχει ολη την πολυτελεια και την τεχνολογια που μπορεις να ζητησεις

Εν πρωτοις, ξεχνα τη μιζα. Μπαινεις στο αυτοκινητο, πατας το κουμπι \”start\” και… δε γινεται τιποτα. Εν δευτεροις, ξεχνα το κιβωτιο ταχυτητων. Οι ηλεκτρικοι κινητηρες δεν χρειαζονται κιβωτιο. Στη συντριπτικη πλειοψηφια τους, τα ηλεκτρικα εχουν μια σχεση για κινηση εμπρος (απο το 0 μεχρι την τελικη) και μια οπισθεν. Συνηθως με πατημα κουμπιου. 

\”Μια ταχυτητα φτανει για ολα\”, μας λεει το Volkswagen Group, το οποιο κατασκευαζει τα κιβωτια μιας σχεσης των ηλεκτρικων εκει οπου μεχρι σημερα κατασκευαζε το φοβερο και τρομερο DSG

Στο δρομο, περα απο το οτι εχεις γραμμικα και ανα πασα στιγμη ολη τη ροπη στα ποδια σου, εχεις και αλλες διαφορες. Για παραδειγμα, η λειτουργια του ηλεκτροκινητηρα ειναι τετοια που, αφηνοντας το γκαζι, επιβραδυνει. Ετσι, ουσιαστικα ξεχνας και το \”ρολαρισμα με νεκρα\”, αφου οσο αφηνεις το γκαζι, τοσο φρεναρει το αυτοκινητο. Η Nissan, \”πατωντας\” σε αυτο, δημιουργησε το e-pedal. Με την επιλογη του, δεν χρειαζεται να πατας φρενο, απλα να αφηνεις το γκαζι και το LEAF επιβραδυνει μονο του. 


9)Ναι, αλλα μηπως για τη συντηρηση του θα ξοδευω μια περιουσια;

To Fiat 500 e La Prima ειναι η πρωτη προσπαθεια των Ιταλων στα ηλεκτρικα και κρυβει μια σειρα απο καινοτομιες, περα απο την ιταλικη σχεδιαστικη ομορφια

Για την ακριβεια, μαλλον το αντιθετο θα συμβει. Φορεις της αγορας υπολογιζουν οτι το κοστος χρησης ενος ηλεκτρικου ειναι 80% χαμηλοτερο απο ενος συμβατικου. Σε ο,τι αφορα τον κινητηρα, η αληθεια ειναι πως θα πρεπει να ξεχασεις τα service, τις αλλαγες λαδιων και πολλα ακομα. Ο ηλεκτρικος κινητηρας δεν τα χρειαζεται αυτα, καθως δεν υπαρχει η πολυπλοκοτητα που διακρινει τους κινητηρες εσωτερικης καυσης. 

Καθως το κυριο και ουσιαστικα το μοναδικο κινουμενο εξαρτημα ενος ηλεκτροκινητηρα ειναι ο ροτορας, οι αναγκες συντηρησης ειναι ελαχιστες συγκριτικα με εναν κινητηρα εσωτερικης καυσης. Δεν απαιτειται αλλαγη λαδιων η φιλτρου καυσιμου και αερα. Συνηθως ειναι μηχανες υψηλων στροφων, για αυτο πρεπει να ειναι καλα σχεδιασμενες (ειδικα τα εδρανα), αλλα γενικα ο ηλεκτροκινητηρας χρειαζεται λιγοτερη συντηρηση συγκριτικα με εναν συμβατικο κινητηρα.

Ενα Leaf, ενας δρομος, πολλη ησυχια

Αλλα δεν ειναι μονο αυτο. Συνηθως τα φρενα καταπονουνται λιγοτερο επειδη το αυτοκινητο επιβραδυνεται (σε μεγαλο βαθμο) απο τους ηλεκτροκινητηρες. Πρακτικα αυτο σημαινει πιο αραιη αντικατασταση σε αλλα αναλωσιμα, οπως τακακια, δισκοφρενα, που προστιθενται σε μια μακρα λιστα ζημιων που θα πρεπει να ξεχασουμε (εξατμιση, καταλυτης, δισκο πλατω, εμβολα κ.ο.κ.). Αυτο, ωστοσο, δεν σημαινει οτι ο ηλεκτροκινητηρας θα λειτουργει αιωνια (μπορει και ναι). Οι αυτοκινητοβιομηχανιες υποβαλλουν τα EVs τους σε εξαντλητικες δοκιμες για να αποδειξουν την αντοχη τους. Στο site της Nissan θα δεις βιντεο με την… ταλαιπωρια του LEAF που βουταει μεσα σε νερα και κανει αλλα τετοια ωραια, για να αποδειξει οτι \”δε σπαει δε χαλαει\”.


10)Ωραια τα λετε εσεις, αλλα εγω τι θα κανω αν χρειαστω καινουρια μπαταρια μετα απο 3, η 5 χρονια; Δεν ειναι κινητο τηλεφωνο, τα κοστη δεν ειναι τα ιδια. Θα πρεπει να δινω 10 χιλιαδες ευρω για μπαταρια καθε 3 χρονια;

Αν υπαρχει κατι που εχει \”ρισκο\” στα ηλεκτρικα, ειναι η μπαταρια αυτη καθεαυτη. Παλιοτερα, οντως χρειαζονταν αντικατασταση καθε 3 με 5 χρονια, ωστοσο, οσο περνουν τα χρονια, τοσο μεγαλωνει η διαρκεια ζωης τους. Οπως και να χει, η διαρκεια ζωης της μπαταριας του ηλεκτρικου αυτοκινητου εξαρταται απο τη συχνοτητα της φορτισης και της αποφορτισης και, κατα κανονα θα χρειαστουν χιλιαδες φορτισεις και αποφορτισεις πριν μειωθει σημαντικα η ισχυς. 

Η Volkswagen σου παρεχει οκταετη εγγυηση για τη μπαταρια του e-Golf. Οποτε προς τι το αγχος;

Αυτο δεν σημαινει πως θα μεινεις ακαλυπτος. Εξαλλου, οι περισσοτερες αυτοκινητοβιομηχανιες παρεχουν και σχετικη εγγυηση οτι η χωρητικοτητα της μπαταριας δεν θα μειωθει κατω απο συγκεκριμενο ποσοστο (συχνα το 80% της τιμης της ωφελιμης χωρητικοτητας). Για παραδειγμα, στα μοντελα των Audi, Volkswagen και Skoda διδεται εγγυηση 8 χρονων η 160.000 χλμ. για την μπαταρια. Οσον αφορα στο κοστος, αυτο ειναι διαρκως μειουμενο ενω αναμενεται να προσφερθει στην αγορα η δυνατοτητα leasing μπαταριων. Ομοιως και η Nissan, δινει οκταετη εγγυηση για τη μπαταρια και 5ετη για τα μερη ηλεκτρικης μεταδοσης. Μηπως τα συμβατικα εχουν μεγαλυτερες εγγυησεις;


11)Αντε και το πηρα. Ο,τι ξοδευα σε βενζινη, θα τα πληρωνω στη ΔΕΗ, τωρα; Τι \”καινε\” τα ηλεκτρικα;


Σιγουρα οχι. Η Kosmocar μας εκανε μια αναλυση του κοστους χρησης των Audi e-tron και Volkswagen e-Golf με βαση τον τιμοκαταλογο της ΔΕΗ (Οκτωβριος 2019), με την οποια αποδεικνυει οτι το κοστος χρησης για το μεν e-tron, ενα αυτοκινητο 408 ιππων και βαρους ανω των 2,5 τονων ευκολα διατηρειται κατω απο τα 4 €/100χλμ. ενω αντιστοιχα για το e-Golf το κοστος ευκολα διατηρειται κατω απο τα 2,5 €/100χλμ.! 

Ως μετρο συγκρισης, συμβατικα μοντελα μεγεθους και επιδοσεων αντιστοιχων του e-tron εχουν μεση καταναλωση 12 €/100χλμ. ενω αντιστοιχων του e-Golf μεση καταναλωση 8 €/100χλμ., με το κοστος κινησης για ενα ηλεκτρικο αυτοκινητο να καταληγει λιγοτερο του 1/3 αυτου ενος συμβατικου (τιμη αμολυβδης βενζινης 1,55 €/λιτρο, μεσες καταναλωσεις παραδειγματων 7,5 και 5,2 λιτρα/100 χλμ.) 

Με τα περισσοτερα μοντελα να διαθετουν φορτιστη ο οποιος συνδεεται στην οικιακη πριζα, τα πραγματα γινονται πιο απλα. Ο ιδιοκτητης ενος EV μπορει να φορτιζει ολη τη νυχτα το αυτοκινητο του (χρειαζεται 8-10 ωρες) για να κινειται ολη την υπολοιπη μερα η και εβδομαδα, με το κοστος φορτισης να κυμαινεται περιπου στα 2-3 ευρω. Λιγο μεγαλυτερο ειναι το κοστος φορτισης στους σταθμους.

H αρτι αφιχθεισα Citroen C4

Αλλα ας το δουμε με συγκεκριμενο παραδειγμα. Για ενα συμβατικο οχημα που κανει 15.000 χιλιομετρα το χρονο, με καταναλωση 8,5 lt/100 km και κοστος καυσιμου 1,65 ευρω το λιτρο, το συνολικο ετησιο κοστος καυσιμων ανερχεται σε 2.103,75 ευρω.

Ενα BMW i3, για τα ιδια χιλιομετρα, με μεγιστη καταναλωση 13,1 kW/100 χλμ. και κοστος 0,18 ευρω την κιλοβατωρα, θα χρειαστει 353,7 ευρω, ενα VW e-Up! 315,9 ευρω και ενα Nissan Leaf 556,2 ευρω. 

Εχε επισης υποψη σου, οτι καταναλωνεις ηλεκτρικη ενεργεια. Ετσι, στην πραξη θα διαπιστωσεις οτι στο ηλεκτρικο θα πρεπει να κανεις οικονομια σε καθε τι που τραβαει ηλεκτρισμο. Απο το air condition και το καλοριφερ, μεχρι το ηχοσυστημα (μην αρχισετε να κυκλοφορειτε τις νυχτες χωρις φωτα οι τσιγκουνηδες).


12)Ποση ωρα χρειαζεται μια φορτιση; Μπορω σε 5 λεπτακια να φυγω, εχοντας \”φουλαρει\”, οπως με το συμβατικο μου;

\”Φουλαρε το\”. #NOT

Ξεχνα το. Εαν εχεις ηλεκτρικο αυτοκινητο, θα μαθεις να το φορτιζεις τις ωρες που κοιμασαι, η δουλευεις. Για μια νορμαλ φορτιση (απο το 10% στο 80% η στο 90%), στην πριζα του σπιτιου σου θα χρειαστεις περισσοτερες απο 8 ωρες. Στα δημοσια σημεια φορτισης, ο χρονος ποικιλλει. Συνηθως, χρειαζεσαι περιπου 3 ωρες για να φορτισεις. Για να κανεις λιγοτερη ωρα, θα χρειαστεις supercharger. Στην Αθηνα ειναι διαθεσιμος μονο ενας τετοιος, που μπορει να σε φορτισει (οχι εσενα, τη μπαταρια του αυτοκινητου σου) σε διαστημα περιπου μισης ωρας ως 45 λεπτων. 

Η πραγματικη διαρκεια φορτισης ενος ηλεκτρικου αυτοκινητου, μας εξηγει η Kosmocar, εξαρταται σε μεγαλο βαθμο απο την καμπυλη φορτισης, τεχνικο χαρακτηριστικο του καθε μοντελου. Το Audi e-tron υπερεχει καθως διαθετει μοναδικη στην αυτοκινητοβιομηχανια καμπυλη φορτισης και φορτιζεται με μεγιστη χωρητικοτητα εως 150 kW για μεγαλο χρονικο διαστημα της φορτισης. Η μπαταρια του Audi e-tron σε ταχυφορτιστη 150 kW φτανει στο 80% της χωρητικοτητας της σε μολις 30 λεπτα της ωρας, ενω πληρης φορτιση του μοντελου επιτυγχανεται σε περιπου 45 λεπτα. 

Υπαρχουν σημερα ευρεως διαθεσιμα ηλεκτρικα αυτοκινητα τα οποια φορτιζονται στο 80% της χωρητικοτητας των συσσωρευτων τους (αντιστοιχει σε αυτονομια αρκετα μεγαλυτερη των 250 χιλιομετρων) σε περιπου 30΄. Η φορτιση τους σε απλο οικιακο τριφασικο δικτυο στη διαρκεια της νυχτας ειναι αρκετη για να εχουν αυτονομια 70-80 χιλιομετρα. Σε φορτιση με Wallbox ισχυος 11KW, στο σπιτι η στην εργασια, ενα ηλεκτρικο αυτοκινητο φορτιζεται πληρως σε χρονο 5-8 ωρων.


13)Και ταξιδακια; Θα μπορω να παρω το αισθημα και την παρεα μου και να παμε ταξιδι χωρις το αγχος της φορτισης;

To e-tron εχει αυτονομια που υπερβαινει τα 400 χιλιομετρα και, φυσικα, ανακτα ενεργεια καθε φορα που αφηνεις το γκαζι. Ετσι, αυξανεται η αυτονομια του

Στην πραξη, οχι. Στη συντριπτικη πλειοψηφια των ηλεκτρικων αυτοκινητων, σημερα, το να κανεις τη διαδρομη Αθηνα- Θεσσαλονικη χωρις φορτιση, ειναι αδυνατον. Για την ακριβεια, στις περισσοτερες περιπτωσεις, θα φτασεις… αγχωμενος/η μεχρι τα Τρικαλα (να πας, ειναι πανεμορφη πολη). Σε καθε περιπτωση, ωστοσο, θα πρεπει να δεις την αυτονομια που εχει το καθε ηλεκτρικο μοντελο της αυτοκινητοβιομηχανιας που σε ενδιαφερει. 

Αυτη την ενδειξη αριστερα (Range) θα μαθεις να την εχεις στο νου σου, οπως και τη μπαρα ενδειξης της μπαταριας

Στη χρηση, διαπιστωσαμε οτι (τουλαχιστον προς το παρον) τα ηλεκτρικα αυτοκινητα ειναι μακραν πιο συμφεροντα απο τα συμβατικα σε χρηση εντος πολης, ενω στα ταξιδια μαλλον υστερουν. Οχι μονο λογω της αυτονομιας, αλλα και του γεγονοτος οτι στην πορεια με σταθερη ταχυτητα, καταναλωνεις διαρκως μπαταρια. Ναι, υπαρχουν μοντελα με πολυ μεγαλη αυτονομια (πχ το Audi e-tron με βαση την αυστηρη μετρηση κατα τον κυκλο WLTP εχει αυτονομια που υπερβαινει τα 400 χιλιομετρα, ενω το ID.3 που παρουσιασε η VW φτανει τα 550 χιλιομετρα), αλλα εμεις θεωρουμε πως, σε ο,τι αφορα την αυτονομια, η αυτοκινητοβιομηχανια εχει ακομα δρομο μπροστα της να διανυσει και ηδη \”τρεχει\”. H Ford Mustang Mach-E που ερχεται στην Ελλαδα το 2021 θα εχει αυτονομια 600 χιλιομετρων και θα φορτιζει απο το 10% στο 80% σε 38 λεπτα, σε ταχυφορτιστη. Με μια φορτιση 10 λεπτων στο δικτυο ταχυφορτιστων Ionity, η Ford υπολογιζει οτι θα μπορεις να προσθεσεις κατα μεσο ορο 119 χιλιομετρα στην αυτονομια της, η βελτιωση 26 χιλιομετρων σε πραγματικες συνθηκες.

Η ηλεκτρικη Mustang (αναμενεται στη χωρα μας στις αρχες του ετους) υποσχεται αυτονομια 600 χιλιομετρων

Στην πολη, ωστοσο, τα πραγματα ειναι διαφορετικα. Στην κινηση της πολης (εχουμε μπολικη) η καταναλωση ειναι πολυ μικροτερη απο ενος συμβατικου, οπως διαπιστωσαμε στην πραξη. Λογικο, αφου, αν το σκεφτουμε λογικα, \”δεν ζοριζεται στο σταματα-ξεκινα\”. Ερευνες εχουν δειξει οτι στις μεγαλες ευρωπαϊκες πολεις οι αποστασεις που καλυπτονται καθημερινα, στη συντριπτικη τους πλειοψηφια ειναι μικροτερες των 100 χλμ. την ιδια στιγμη που τα συγχρονα ηλεκτρικα αυτοκινητα εχουν αυτονομια ανω των 200 χλμ. Ακομα και τα μικρα, εστιασμενα για την πολη Volkswagen e-up! και SKODA CITIGOe iV εχουν αυτονομια περιπου 260 χλμ.. Ετσι, για τις καθημερινες μετακινησεις, η αυτονομια ενος ηλεκτρικου δεν ειναι προβλημα. 




14)Αλλαζει κατι στην αυτονομια με τον καιρο;

Ναι. Εμπειρικα, οι μπαταριες των ηλεκτρικων αυτοκινητων αλλαζουν την προσφερομενη αυτονομια τους, αναλογα με τις καιρικες συνθηκες. Για παραδειγμα, σε συνθηκες εξαιρετικου ψυχους, μειωνουν την αποδοση τους, αρα χρειαζονται συχνοτερα φορτιση.


15)Υπαρχουν χωροι για να φορτιζω, η θα περιμενω στην ουρα λες και θα παρω συσσιτιο;


Αυτο ειναι μεγαλο ζητημα, το οποιο θα αλλαξει ραγδαια τα αμεσως επομενα χρονια. Αν εξαιρεσουμε την πριζα του σπιτιου σου (η τον ταχυφορτιστη που θα τοποθετησεις) στις μεγαλες πολεις υπαρχουν επαρκη, για τον υπαρχοντα στολο ηλεκτρικων, σημεια φορτισης. Αν αυξηθουν, ωστοσο, τα ηλεκτρικα αυτοκινητα, τοτε τα σημεια δεν ειναι επαρκη. 

Στις πολεις, ουσιαστικα, η αγορα μολις ανοιγει, καθως εκτιμαται πως τα επομενα πεντε εως επτα χρονια θα εγκατασταθουν στην Ελλαδα περιπου 10.000 φορτιστες. Η ΔΕΗ μπηκε σε αυτο το παιχνιδι, κλεινοντας συμφωνιες με την ΑΒ Βασιλοπουλος, τη Fraport Greece και την Beat, επιδιωκοντας με την τελευταια να πιασει ποστο και στα ταξι και επιταχυνοντας το σχεδιο για εγκατασταση 1.000 σταθμων φορτισης φετος και 10.000 σε τεσσερα με πεντε χρονια. Το ενδιαφερον του για την επενδυση στην ηλεκτροκινηση απεδειξε ο Συνδεσμος Εταιριων Εμποριας Πετρελαιοειδων Ελλαδος (ΣΕΕΠΕ), συνυπογραφοντας το «Σχεδιο Μεταβασης στην Ηλεκτροκινηση», δεσμευομενος για την αναπτυξη δικτυου φορτισης (και) μεσα στα πρατηρια για την εξυπηρετηση των ιδιοκτητων ηλεκτρικων αυτοκινητων.

\”Φορτιστες, υπαρχουν\”, που θα λεγε και μια ψυχη

Στις εθνικες οδους, τα πραγματα ειναι διαφορετικα: Μελετη του Εθνικου Κεντρου Ερευνας και Αναπτυξης για τη χωροθετηση σταθμων φορτισης σε ολους τους εθνικους αξονες εκτος απο τα νησια, δηλαδη σε ολες τις εθνικες οδους με τους κυριους συνδετηριους αξονες, δειχνει πως για να μπορουμε να εχουμε μια δυνατοτητα ταχειας η εστω απλης φορτισης καθε 40 μεικτα χιλιομετρα, που ειναι το πραγματικα απαιτουμενο, θα χρειαστει να αναπτυχθουν απο 80 εως πανω απο 100 σταθμους ταχυφορτισης και τουλαχιστον 3000 απλους σταθμους φορτισης, χωρις να μιλαμε για τις αναγκες στις πολεις.

Και εδω ομως οι εξελιξεις ειναι ταχυτατες, με ταχυφορτιστη πλεον διαθεσιμο στο υψος της Αταλαντης επι της Ε.Ο. Αθηνων-Λαμιας η στην Ιονια Οδο, οπου η αναπτυξη υποδομης εχει προχωρησει με πιο γρηγορο ρυθμο, με 4 ταχυφορτιστες κατανεμημενους απο το Αντιρριο εως τα Ιωαννινα.

Το προβλημα των σημειων φορτισης δεν ειναι μονο ελληνικο. Ο ACEA υποστηριζει οτι ο στοχος της Ευρωπαϊκης Πρασινης Συμφωνιας για χρηματοδοτηση 1 εκατομμυριου δημοσιων σημειων φορτισης ειναι πολυ πιο χαμηλος απο αυτον που θα απαιτηθει στην πραγματικοτητα. Γιατι τα στοιχεια δειχνουν οτι στην Ευρωπη, ως το 2030 θα χρειαστουν 15 φορες περισσοτερα σημεια φορτισης απο τα σημερινα, περιπου 2,8 εκατομμυρια.


16)Καπου ακουσα οτι τα ηλεκτρικα ειναι επικινδυνα, σε περιπτωση ατυχηματος. Θα πεθανουμε ολοι; 

(Καποια στιγμη, ναι, ολοι θα το παθουμε).Τα ηλεκτρικα αυτοκινητα εχουν εξελιχθει με στοχο να πληρουν τις ιδιες προδιαγραφες ασφαλειας με τα συμβατικα. Επισης, περνουν αντιστοιχες δοκιμες προσκρουσης απο τον Euro NCAP ενω εξασφαλιζουν αδεια κυκλοφοριας απο τις αρμοδιες ευρωπαϊκες υπηρεσιες. Ο NHTSA, με τις δικες του δοκιμες διαπιστωσε οτι οι πιθανοτητες τραυματισμου επιβατων ηλεκτρικων αυτοκινητων σε συγκρουση ειναι χαμηλοτερες απο ο,τι στα συμβατικα. 

Ενα ζητημα το οποιο προκαλει συζητησεις ειναι το ποσο ευφλεκτες ειναι οι μπαταριες των ηλεκτρικων αυτοκινητων. Δοκιμες εχουν δειξει πως παροτι υπαρχει παντα ο κινδυνος πυρκαγιας απο βραχυκυκλωμα, δεν υπαρχει κινδυνος εκρηξης. Ειναι, ωστοσο, δυσκολοτερη η κατασβεση τους. 

Στο ζητημα της ενεργητικης ασφαλειας, δεν υπαρχει συγκριση. Εξηγησαμε παραπανω τα προτερηματα του ηλεκτρικου και, εκει που μειονεκτουν, δηλαδη στο βαρος, \”ισοφαριζουν\” με κορυφαιων επιδοσεων υλικα, οπως τα φρενα.


17)Τι τιμες ειναι αυτες; Μηπως ειναι πανακριβου τα ηλεκτρικα μοντελα;

Προκειται για νεοσυστηθεισα στο κοινο τεχνολογια και αρα, ναι, δεν ειναι ανταγωνιστικη τιμολογιακα. Γι\’ αυτο και η κυβερνηση, αλλωστε, αποφασισε να δωσει κινητρα, οχι μονο για την αγορα, αλλα και για τη χρηση τους, παρεχοντας μηδενικα τελη κυκλοφοριας, δωρεαν θεσεις σταθμευσης, ελευθερη προσβαση στον Δακτυλιο κ.α. Παντως οι τιμες, οσο περνα ο καιρος, γινονται και πιο ελκυστικες.

Το Volkswagen ID.3 ερχεται να ριξει τις τιμες στα ηλεκτρικα. Στη Γερμανια, θα κοστιζει οσο ενα καινουριο Golf

Υπαρχουν διαθεσιμα ηλεκτρικα αυτοκινητα με τιμη παραπλησια αυτης των αντιστοιχων σε διαστασεις συμβατικων. Το Audi e-tron, με πλουσιο εξοπλισμο, εχει τιμη παραπλησια των αντιστοιχου μεγεθους Q7 και Q8 ενω το ολοκαινουργιο Volkswagen ID.3 στη Γερμανια, οπου ηδη εχουν ανακοινωθει τιμες, λογω και σχετικης επιδοτησης θα εχει παραπλησια τιμη πωλησης με το επισης ολοκαινουργιο Golf. Ακομα και χωρις κρατικα επιδοτουμενα κινητρα, οι τιμες των ηλεκτρικων αυτοκινητων κινουνται πτωτικα, προσεγγιζοντας τα επιπεδα των συμβατικων.


18)Θα εκτοπισουν τα ηλεκτρικα, τους συμβατικους κινητηρες; Ειναι το τελος του κινητηρα εσωτερικης καυσης; 

Το πολυβραβευμενο best seller 208 της Peugeot διατιθεται σε εκδοσεις τοσο με ηλεκτρικο κινητηρα, οσο και με βενζινη, λογω της ευελικτης πλατφορμας στην οποια \”πατα\”


Οχι. Ανεξαρτητα με το τι θρυλειται, δεν φαινεται πως θα γινει κατι τετοιο. Απλως θα αλλαξουν τα μεριδια τους. Αυτος ειναι και ο λογος που οι αυτοκινητοβιομηχανιες συνεχιζουν να εξελισσουν τους κινητηρες, τοσο βενζινης, οσο και πετρελαιου που διαθετουν. Τουλαχιστον για την ερχομενη 10ετια-20ετια θα αυξηθουν κατα πολυ τα ηλεκτρικα, ενδεχομενως να κυριαρχησουν, ομως δεν θα εξαφανιστουν τα συμβατικα. 

19) Ποσοι αγορασαν ηλεκτρικα; Να παρω, η θα ειμαι δακτυλοδεικτουμενος;

Με το e, η Honda εισηλθε στο \”club\” των ηλεκτρικων στην αγορα

Τα ηλεκτρικα ειναι μια ταση συνεχως ανοδικη στην αγορα.  Το 2018, το μεριδιο που κατειχαν τα ηλεκτρικα αυτοκινητα στην αγορα αυτοκινητου ηταν ουσιαστικα μη μετρησιμο, καθως εφτανε το ισχνο 0,3% (σε επιπεδο ετους).

Ντεμπουτο κανει και το πολλα υποσχομενο ηλεκτρικο της Hyundai, Kona

Τα επαναφορτιζομενα αυτοκινητα που πωλουνταν σχεδον μετρωνταν στα δαχτυλα του ενος χεριου. Σημερα που οι επιλογες ειναι περισσοτερες και οι Ελληνες εχουν αρχισει να συνηθιζουν την ιδεα ενος αυτοκινητου που μπαινουν στην πριζα, τα πραγματα αλλαζουν. Απο το περσινο 0,4%, τον Απριλιο εφτασαν στο 2,5% των συνολικων πωλησεων στην αγορα, ενω σε επιπεδο πενταμηνου, το μεριδιο φτανει το 1%. Το ενθαρρυντικο ειναι οτι στο πενταμηνο τα αμιγως ηλεκτρικα αυξησαν το μεριδιο τους κατα 0,6% σε σχεση με το αντιστοιχο διαστημα περυσι (ενω στο ιδιο διαστημα τα βενζινοκινητα εχασαν 10,7% του μεριδιου αγορας τους), παρα τις δυσχερεις συνθηκες του lockdown και κυριως του γεγονοτος οτι αναμενονταν οι κυβερνητικες εξαγγελιες για κινητρα (επιδοτησεις) στην αγορα ηλεκτρικων ΙΧ.



Τα στοιχεια του Συνδεσμου Εισαγωγεων Αντιπροσωπων Αυτοκινητων δειχνουν οτι το περασμενο ετος στην Ελλαδα πουληθηκαν συνολικα 478 ηλεκτρικα αυτοκινητα (ειτε με μπαταριες – BEV ειτε επαναφορτιζομενα υβριδικα – PHEV) αποτελωντας μολις το 0,42% των συνολικων πωλησεων αυτοκινητων.Το πρωτο τετραμηνο του 2020, ομως, οπου το μεριδιο διαμορφωθηκε σε 0,9%, πουληθηκαν 214 οχηματα. Αντιλαμβανεται κανεις οτι ακομα και αν πιαστει στοχος για πωληση 2.000 ηλεκτρικων, φετος, η επιτυχια θα ειναι μεγαλη. Ακομα κι ετσι, η ελληνικη αγορα απεχει πολυ απο τις επιδοσεις ξενων, με χαρακτηριστικοτερη τη Νορβηγια, στην οποια ταξινομηθηκαν μονο σε ενα τριμηνο 22.568 ηλεκτρικα αυτοκινητα.


[soundcloud url=\”https://api.soundcloud.com/playlists/1072078108\” params=\”color=#ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&show_teaser=true\” width=\”100%\” height=\”450\” iframe=\”true\” /]

Αφήστε μια απάντηση

Κορυφή
Vehicle added!
The vehicle is already in the wishlist!